تجهیزات به مجموعه وسایل و امکاناتی که در یک فرآیند به کار می رود، گفته می شود. از این رو تجهیزات ایمنی، همان گونه که از نام آن مشخص است، شامل وسایل است که برای محافظت از زندگی و جلوگیری از جراحات و تلفات مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی، تجهیزات ایمنی حفاظتی است که توسط افراد به منظور جلوگیری و به حداقل رساندن شرایط تهدید کننده در محیط، صدمات جدی و بیماری های محل کار و آسیب های ناشی از حوادث مختلف در زندگی روزمره استفاده می گردد.
همه ی ما جمله ی معروف پیشگیری بهتر از درمان است را بارها شنیده ایم. این جمله به طور هوشمندانه ای به این نکته که باید برای بدترین حالت آماده بود، اشاره می کند. عصر حاضر، عصر تکنولوژی و توسعه صنعت است که فعالیت های انسان را در تمامی ابعاد زندگی تحت تاثیر قرار می دهد. هر یک از این فعالیت ها خطرات خاص خود را به دنبال دارند. لذا عقل آدمی حکم می کند که در برابر خطرات و آسیب های ناشی از حوادث مختلف از خود محافظت کند. از این رو وی با ایجاد و تولید تجهیزات ایمنی، تا حد زیادی توانسته است خود را از این آسیب ها مصون نگه دارد.
به عنوان مثال در حال حاضر مقیاس وسیعی از صنایعی که افراد در آن مشغول به کار هستند نظیر صنایع ساخت و ساز، صنایع فولاد سازی و ریخته گری، صنایع خودروسازی، صنایع چوب، صنایع مواد غذایی، کارخانجات ریسندگی و بافندگی و … با خطرات و ریسک بالا در وقوع حوادث احتمالی روبه رو هستند.
لذا داشتن مناسب در تضمین سلامت کلی کارگران در محل کار بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که این تجهیزات به منظور محافظت از کارگران در برابر خطرات بهداشتی یا ایمنی در محل کار طراحی شده اند. با استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب، کارگران می توانند حوادث قابل پیشگیری که سالانه در محل های کار اتفاق می افتد را تا حد الامکان کاهش دهند.
از جمله عوامل آسیب رسان و خطرات تهدیدکننده در محیط کار؛ می توان به وجود انواع خطرات شیمیایی، رادیولوژیکی، فیزیکی، الکتریکی، مکانیکی، بیولوژیکی و سایر خطرات دیگر با ویژگی هایی
چون خورندگی، سوزانندگی، برندگی، سرطان زایی، سمیت و …. اشاره نمود که سلامت کارگران و سایر افراد ذی ربط را تحت تاثیر قرار می دهند. بنابراین در شناسایی خطرات قابل پیش بینی و چگونگی کنترل آن ها، تجهیز به وسایل ایمنی مناسب مرتبط با موضوع دارای اهمیت بسیاری می باشد زیرا که ضمن داشتن حداکثر بهره وری و تلاش در راستای تولید سبب حفاظت از نیروی انسانی در محیطی ایمن تر می شوند. از این رو تجهیزات ایمنی نه تنها فعالیت های انسانی را محدود نمی کنند بلکه افراد می توانند با خیال آسوده و با تمرکز بیشتر به کار خود بپردازند.
این امر سبب گشته تا رعایت صحیح اصول ایمنی در راستای حذف و کاهش خطرات در لیست اولویت های مشاغل و مراکز صنعتی قرار گیرد. لذا ایجاد محیطی ایمن در کار از وظایف اصلی مدیران و کارفرمایان هر بخش از سازمان می باشد. به گونه ای که در اکثر موقعیت ها، بدون داشتن تجهیزات ایمنی به افراد اجازه کار داده نمی شود. این مهم است که افراد بدانند باید از چه وسایلی جهت حفاظت از خود در محیط کار استفاده کنند، چه تجهیزاتی برای شغل آن ها با این هدف تولید شده و این وسایل را باید با چه خصوصیاتی تهیه کنند.
تجهیزات ایمنی چه کاربردی دارند؟
برخلاف تصور عموم، تجهیزات ایمنی تنها منوط به محیط های شغلی نظیر محیط های کارگاهی و صنعتی نمی باشند بلکه وجود ضرورت استفاده از آن در تمامی ابعاد قابل مشاهده است. به عنوان مثال در خانه و محل زندگی نیز به منظور پیش گیری باید تجهیزاتی برای مواقع حادثه در نظر گرفته شود. کپسول های آتشنشانی و باکس آن از تجهیزات ضروری در این مورد می باشند.
همچنین از تجهیزات محافظتی به منظور اهداف ایمنی در فعالیت های تفریحی نظیر سفرهای کمپی و مباحث ترافیکی نیز استفاده می شود. از جمله این تجهیزات می توان به روشنایی های اضطراری، موانع کنترل جمعیت، موانع محافظت در برابر افتادن، چادرها و کیسه خواب های انفرادی، علائم هشداردهنده و خطر و سایر تجهیزات اشاره نمود. بنابراین می توان گفت تجهیزات ایمنی گستره ی وسیعی از محافظت می باشند که به طور کلی به تجهیزات حفاظتی فردی و گروهی تقسیم می شوند.
تجهیزات حفاظت فردی نوع خاصی از حفاظت می باشد که شخص قسمت های مختلف بدن خود را از خطرات محیط کار از طریق وسایل ایمنی مصون می دارد. استفاده از تجهیزات ایمنی فردی به طور کلی شامل کلاه ایمنی، عینک ایمنی، دستکش ایمنی، ماسک ایمنی تمام صورت، کفش ایمنی، گوشی ایمنی و لباس کار می باشد.
پا به عنوان یکی از قسمت های مهم بدن انسان که سبب تحرک وی می باشد در برابر خطرات محیطی همچون سطوح سخت و سرما و گرما آسیب پذیر است. از آن جایی پاها از بدن آدمی پشتیبانی می کنند و به معنای واقعی کلمه روزانه وزن های سنگینی را حمل می کنند، از این رو داشتن کفش مناسب برای محافظت از پاها در همه زمان ها به ویژه در محل کار بسیار مهم می باشد.
کفش های ایمنی که امروزه با تناسب مطلوب و رعایت اصل راحتی برای محافظت از پاها طراحی شده اند سبب افزایش رفاه می شوند، سیستم عضلانی و اسکلتی بدن را از استرس و خستگی رهایی می بخشند و از حوادث کار و آسیب بلند مدت جلوگیری می کنند.
چرا محافظت از پاها و راحتی آن ها دارای اهمیت است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که معمولا صدمات وارده بر پاها عمدتا به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول شامل آسیب دیدگی پاها بر اثر خرد شدن، پیچ خوردگی، پارگی، سوراخ شدن و… است و دسته دوم صدمات ناشی از لغزش و زمین خوردن در حین زندگی روزمره می باشد. دسته دوم همیشه منجر به آسیب دیدگی پاها نمی شوند اما عدم توجه به ایمنی پاها و رخداد موارد دسته اول نقش مهمی در بروز آن ها دارد. همچنین مواردی چون پینه، تاول، میخچه، فرو رفتن ناخن ها در پاها، خستگی پاها و … که به دلیل داشتن کفش نامناسب میان کارگران شایع می باشد، گرچه ممکن است
موجب آسیب دیدگی جدی پاها نشوند اما درد و رنج ناشی از آن ها هوشیاری و تمرکز فرد را در حین کارکاهش داده و احتمال بروز حادثه را افزایش می دهند.
بنابراین می توان گفت حوادث محل کار ناشی از کفش نامناسب می تواند سبب از کارافتادگی فرد شده و هزینه های سنگینی را برای کارفرما و کارگر ایجاد کند. بدون محافظت از پاها احتمال آسیب دیدگی به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد لذا انتخاب مناسب و ایمن بسیار حائز اهمیت است.
عوامل آسیب رسان به پاها در محیط کار چه هستند؟
کفش ها و چکمه های ایمنی امروزه تقریبا در همه زمینه های شغلی برای همه ی رده ها اعم از کارمند، مهندس، کارگر، تکنسین و… به منظور محافظت شخصی از پاها مورد استفاده می باشند. با داشتن تجهیزات ایمنی مناسب می توان به طور چشم گیری از وقوع حوادث کار جلوگیری نمود و ایمنی شغلی را افزایش داد. می توان گفت داشتن کفش ایمنی در مواردی بسیار ضروری می باشد که احتمال آسیب جدی به پا از طریق وظایف شغلی روزانه فرد ایجاد شود. به طور کلی خطرات تهدید کننده و آسیب رسان به پاها در محیط کار شامل آسیب های ناشی از سقوط اجسام سنگین و سخت، سوختگی های ناشی از مواد مذاب، قابل اشتعال و…، آسیب های ناشی از مواد خطرناک چون اسید، برق گرفتگی و آسیب های ناشی از لیز خوردن می باشند.
بنابر مطالب ذکر شده می توان گفت خطرات پیش رو برای کارگران با توجه به محل کار و انواع وظایف کارگر متفاوت است. لذا مهمترین گام جهت کاهش خطرات مرتبط با پاها، شناسایی و ارزیابی خطرات خاص مرتبط با محل کار می باشد تا افراد را در انتخاب مناسب کفشی ایمن جهت جلوگیری از صدمات احتمالی راهنمایی کند.
چه نوع کفش ایمنی در محافظت از پاها مناسب است؟
همان گونه که قبلا گفته شد، کفش های مختلف بنا بر نوع خطرات احتمالی از طریق مختلف از پاها محافظت می کنند. به طور کلی کفش های کار به دو دسته کفش های اداری و کفش های ایمنی تقسیم می شوند. تفاوت این دو در داشتن کلاهک محافظ انگشتان پا می باشد که قبلا در کفش های ایمنی بیشتر از فولاد ساخته می شد اما امروزه از آلمینیوم و کامپوزیت درجه یک نیز ساخته می شود.
هر دو دسته برای پاسخگویی به الزامات مختلف در محل کار به سطح های مختلف محافظتی تقسیم می شوند. با این حال کفش ها و چکمه های ایمنی از درجه حفاظتی بالاتری برخوردارند. چکمه های ریخته گری، چکمه های ضد آب، چکمه های مقاوم در برابر لغزش، چکمه های مقاوم در باب جریان الکتریسته و …. نمونه هایی از انواع کفش های ایمنی بنا بر عملکردشان در محیط کار هستند. جهت خرید انواع تجهیزات تراشکاری به سایت tpn-co.com مراجعه کنید
در هنگان انتخاب کفش ایمنی باید به نکاتی چون استحکام و مقاوم بودن کفش، راحتی و تناسب، جنس کفی و زیره کفش متناسب با نوع شغل، سایز مناسب ( عدم انتخاب کفش خیلی گشاد و یا خیلی تنگ)، پاشنه کفش و سایر ویژگی ها توجه نمود.
چه چیزهایی را باید در مورد دستکش ایمنی بدانیم؟
یکی از مهمترین تجهیزات ایمنی در حفاظت شخص از خود در حین کار، استفاده از دستکش های ایمنی می باشد. چرا که دست ها و انگشتان به عنوان یکی از مهمترین قسمت های بدن در انجام فعالیت های شغلی، با احتمال وقوع آسیب بالایی روبه رو هستند. بنابراین محافظت صحیح از آن ها امری حیاتی است. دستکش های ایمنی پوشش های محافظی برای ایمنی دست ها در حین کار کردن هستند که بسته به نوع استفاده و نیاز به نوع محافظت مربوطه دارای انواع مختلفی می باشند.
حفاظت از دست ها در شرایط خطرناک برخی مشاغل چون آسیب های ناشی از برق گرفتگی، برش با مواد تیز، سرمازدگی و گرمازدگی، سوختگی، خطرات باکتری شناسی، پاشش مواد رقیق و … استفاده از دستکش های ایمنی را بسیار ضروری می سازد.
در همین راستا انواع مختلف دستکش های ایمنی شامل دستکش های ایمنی ضد برش، ضد الکتریسیته، دستکش های آتشنشانی، دستکش جوشکاری، دستکش ضد آب، ضد اسید، چرمی و….ایجاد گشته اند که با مرور زمان و با افزایش متنوع فعالیت ها و مشاغل روز به روز متناسب با فعالیت مخصوص به خود بر تعداد آن ها اضافه می گردد. از جمله مشاغلی که استفاده از برای آن ها واجب است افراد مشغول به کار در حیطه هایی چون جوشکاری، کار با فلز، باغبانی، کار با چوب، کار با برق، ساخت و ساز، آتشنشانی و…. می باشد.