امنیت فیلترشکن های رایگان و پولی تفاوت دارد؟
وزارت ارتباطات میگوید فیلترشکنها را قطع کردهایم، سپیده حبیبی، عضو انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی چندی پیش به ایرنا اعلام کرده بود: «گردش مالی فروش وی پی ان در ایران ماهانه ۵۰ میلیارد تومان و سالانه ۶۰۰ میلیارد تومان است.» با این حال چند روز پیش وزارت ارتباطات اعلام کرد: «اختلالی در اینترنت نیست، جلوی فروش VPN را گرفتهایم» موضوعی که رئیس مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت ارتباطات، به آن اشاره دارد بر روی گوشیها قابل ملاحظه است و بسیاری از وی پی انهای رایگان فعال نمیشوند.
در این شرایط مردم بیشتر برای وی پی انهای پولی روی آوردهاند. طبق مدارک موجود، وی پی انهایی که بهصورت ماهیانه از مشترکین پولی دریافت میکنند، بیشتر از وی پی انهای رایگان اتصال پیدا میکنند. با این حال سالمی، فروش vpn را غیرقانونی میداند و معتقد است که آنها تنها جلوی سایتهایی را که به صورت غیرقانونی اقدام به فروش VPN کردهاند یا در حال استخراج رمزارز به صورت غیرقانونی هستند، گرفتهاند. در این شرایط عیسی زارع پور گفته است: دولت سیزدهم به دنبال توسعه اقتصاد دیجیتال است و محدودیتهای ایجاد شده در چند روز گذشته نیز میگذرد و مسیر شتابان توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه مییابد.»
درخواست برای vpn
این گفتهها در شرایطی مطرح میشود که درخواست های روزانه در ایران (VPN) شناخته میشود نسبت به پیش از اعتراضات اخیر ۳۰۰۰ درصد رشد داشته است! سیمون میلیانو مسئول تحقیقات در یکی از سایت های مطرح در زمینه فیلترشکن ها چنین ادعایی را مطرح کرده است. در روزهای گذشته ، قطع پهنای باند اینترنت بین الملل در ساعاتی از روز بر روی اپراتورهای تلفن همراه ، محدودیت هایی را برای بعضی از اینترنت های خانگی هم ایجادکرده است . محدودیت هایی که وزیر ارتباطات ، خبرگزاری تسنیم و وزیر کشور تاکید کردهاند موقتی هستند اما کارشناسان معتقدند ژمان پایان این محدویت ها مشخص نیست زیرا رفع آنها در گرو تصمیم مجدد شعام ( شورای عالی امنیت ملی) است که متناسب با فضای سیاسی کشور خواهد بود.
نگاهی به فهرست اپلیکیشن های دچار محدودیت شده نشان میدهد اپلیکیشنهایی که قابلیت های ارتباطی تکست محور، صوتی و تصویری داشتهاند چون واتساپ، بوتیم ، ایمو و … در فهرست هستند. این محدودیت ها حتی شامل شبکه های اجتماعی کاربردی چون اینستاگرام شده است.
سود فیلترینگ در vpn است
حالا اما مجلس مجددا طرح محدودسازی اینترنت را در دستور کار قرار داده است. طرحی که هم استفاده از اینترنت و دیگر پیامرسانها را محدود میکند و هم خرید وی پی ان و فروش فیلترشکن بر اساس آن جرم است و مجازات زندان و جریمه نقدی دارد. در این شرایط یک نماینده مجلس گفته است: «تاکنون ثابت شده که با فیلتر شدنها سیاستگذاران به اهداف خود نمیرسند.
این قطعیها به خاطر شرایط خاص کشور و به دلیل سوء استفاده معاندین، اغشاشگران و منافقین بود. مسئولان سیاستگذارهایی کردند که در این شرایط توجیه پذیر است.» غلامرضا نوری قزلجه در گفتوگو با ایلنا، درباره اینکه شنیده میشود قرار است شبکه اجتماعی اینستاگرام برای همیشه مانند تلگرام فیلتر شود، در حالی که گفته میشود حدود یک میلیون کسب و کار به این شبکه وابسته است، گفت: «شنیده شده است اینستاگرام و برخی از پلتفرمها قرار است فیلتر شوند، این اخبار خوشحالکننده نیست و امیدوارم چنین اتفاقی رخ ندهد، زیرا این اقدامات جز اینکه بازار را برای فروش فیلتر شکنها و VPN ها باز کند کاری نمیکند.
خرید و دانلود فیلترشکنها و VPN هنگامی که توسعه پیدا کند و مردم مجبور به استفاده از آنها شوند، یک هزینه به هزینههایشان اضافه میکند. تاکنون هم ثابت شده با فیلتر شدنها آن اهدافی که سیاستگذاران در پی آن هستند و تعقیب میکنند، به دست نمیآید و ما امیدواریم این کار را نکنند.»
اما عزت ا… ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نظر دیگری دارد و معتقد است: «بنابر اقتضائات امنیتی ظرفیتهای اینترنت محدوده شده است و کشور به سرعت از این مرحله عبور خواهد کرد.و مردم می توانند از اینترنت پرسرعت با کیفیت بالا و توانمندی استفاده کنند.»
تفاوتهای VPN و Proxy Server
بدون شک، میدانید که ویپیان و پروکسی برای حفظ حریم شخصی، امنیت و پنهان کردن هویت شما در دنیای مجازی مورد استفاده قرار میگیرند. در یک تعریف کلی، ویپیان و پروکسی شما را به یک کامپیوتر ریموت (راه دور) متصل میکند؛ اما قطعاً ویپیان و پروکسی تفاوتهایی هم دارند.
همانطور که در ابتدا گفتیم، در خبرها نیز میشونیم که همه روزه خطرات زیادی امنیت و حریم شخصی ما را در دنیای مجازی تهدید میکنند (البته سناریوها و شرایط مختلف، تعاریف متفاوتی از سطح امنیت دارا میباشند.) در برخی موارد، تنها با استفاده از یک پروکسی سرور میتوان این خطرات را دور کرد، اما از طرف دیگر، کارهای حساستری وجود دارند که متعاقباً ابزار امنیتی پیشرفتهتری نیاز دارند.
هدف از استفاده از Proxy Server چیست؟
Proxy یا Proxy Server یک سرور به خصوص است که به عنوان یک واسطه میان کامپیوتر/موبایل شما و خدمات مبتنی بر وب عمل میکند (البته میتوان آن را به نوعی یک فیلتر بر روی مرورگر نیز تلقی کرد.) تصور کنید که به یک پروکسی سرور متصل شدهاید؛ با این کار، به نظر میرسد که شما از طریق کامپیوتر خود وصل نشده و به جای IP شما، این IP پروکسی سرور است که نمایش داده میشود. شما به راحتی میتوانید این پروکسی سرور را بر روی کامپیوتر یا مرورگر خود نصب کرده و به وبسایتهایی که نیاز به پروکسی سرور دارند (همچون بسیاری از سرویسهای گوگل که برای کاربران ایرانی محدود شدهاند) به سادگی ورود پیدا کنید.
چه زمانی باید از Proxy Server استفاده کرد؟
جواب به این سؤال ساده است. پروکسی سرور اطالاعات و ترافیک شما را رمزگذاری یا کدگذاری نمیکند و به همین خاطر یک هکر نسبتاً حرفهای، با استفاده از ابزارهای مناسب این کار به سادگی میتواند شما را هک کند و به اطلاعات شما دست پیدا کند. بنابراین، پروکسی سرورها برای انجام کارهای خیلی حساس پیشنهاد نمیشوند و به همین خاطر هم پروکسی سرور معمولاً ارزانتر از ویپیان هستند.
مورد دیگری که در ارتباط با پروکسی سرور وجود دارد این است که کانکشن پروکسی مبتنی بر ارتباط میان دو نرمافزار کانفیگ شده است؛ پس در واقع شما نمیتوانید کل اینترنت خود و یا کامپیوتر خود را به پروکسی سرور متصل کنید، بلکه به طور مثال، صرفاً مرورگر شما است که از طریق پروکسی به اینترنت متصل میشود و سایر بخشهای سیستمتان به شکل عادی (بدون فیلتر) کانکشن برقرار میسازند (مثلاً اگر از نرمافزار مدیریت ایمیل Thunderbird استفاده کنید، این نرمافزار به طور مستقیم به اینترنت متصل خواهد شد.)
به طور کلی، پشنهاد میشود زمانی از پروکسی سرور استفاده کنید که میخواهید محدودیتهای اعمال شده بر روی یک منطقه (مثلاً ایران) را دور بزنید؛ البته از پروکسیها برای دور زدن محدودیتهای مبتنی بر IP هم میتوانید استفاده کنید. پروکسی سرورها در قالب نسخههای رایگان و نسخههای حرفهایتر مانند BTGaurd -که غالباً پولی هستند- در دسترس میباشند.