نمونه شکایت مطالبه وجه

دعوای مطالبه وجه، فرآیند قانونی است که طلبکار برای بازپس گیری بدهی خود از بدهکار آغاز می کند. این راهنما به شما کمک می کند تا با اصول حقوقی، مراحل عملی و نمونه دادخواست های کاربردی آشنا شوید و حق خود را به طور مؤثر پیگیری کنید.

افراد و کسب وکارها در طول فعالیت های روزمره و تجاری خود ممکن است با موقعیت هایی مواجه شوند که حق مطالبه وجهی از دیگری برای آن ها ایجاد گردد. این طلب می تواند ناشی از قرض، فروش کالا، ارائه خدمات، خسارت وارده، یا حتی واریز اشتباهی وجه باشد. اما زمانی که بدهکار از پرداخت این وجه امتناع می ورزد، طلبکار ناگزیر به پیگیری از طریق مراجع قانونی می شود. دعوای مطالبه وجه، ابزاری حقوقی است که در این شرایط، به یاری طلبکار می آید تا حق خود را از طریق محاکم قضایی احقاق کند.

آگاهی از ابعاد مختلف دعوای مطالبه وجه، از تعریف و شرایط طرح آن گرفته تا مراحل قانونی، مدارک لازم، و نکات حقوقی کلیدی، برای هر فردی که با چنین مشکلی روبرو است، ضروری است. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی تدوین شده تا شما را در مسیر پر پیچ وخم مطالبه وجه، گام به گام همراهی کند. در ادامه، علاوه بر تبیین مفاهیم حقوقی، به تشریح فرآیند ثبت شکایت، صلاحیت مراجع قضایی و مهم تر از همه، ارائه نمونه های دادخواست مطالبه وجه برای سناریوهای رایج خواهیم پرداخت تا بتوانید با دیدی روشن و آمادگی کامل، برای وصول مطالبات خود اقدام کنید.

دعوای مطالبه وجه چیست؟ مفهوم، شرایط و مصادیق

دعوای مطالبه وجه، دعوایی حقوقی است که از سوی فرد یا نهادی (خواهان) که مبلغی وجه نقد از دیگری (خوانده) طلبکار است، در مرجع قضایی صالح مطرح می شود. خواسته اصلی در این دعوا، محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ بدهی به همراه کلیه خسارات قانونی مرتبط، از جمله خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی است. این دعوا زمانی مطرح می شود که بدهکار با وجود سررسید شدن دین و مطالبه طلبکار، از پرداخت آن خودداری می کند.

چه زمانی حق مطالبه وجه ایجاد می شود؟

ایجاد حق مطالبه وجه می تواند از طرق و اسباب قانونی متفاوتی ناشی شود که هر یک دارای شرایط و مستندات خاص خود هستند. آگاهی از این مصادیق به شما کمک می کند تا مبنای قانونی دعوای خود را به درستی شناسایی کنید:

• بدهی ناشی از قرض الحسنه (کتبی یا شفاهی): یکی از رایج ترین موارد، پرداخت وجه به دیگری به عنوان قرض است. این قرض می تواند با تنظیم سند عادی (دست نوشته) یا به صورت شفاهی صورت گیرد. در هر دو حالت، در صورت عدم بازپرداخت، حق مطالبه ایجاد می شود.
• عدم پرداخت ثمن معاملات (کالا، خدمات، ملک، خودرو): هنگامی که کالایی فروخته می شود، خدماتی ارائه می گردد، یا ملک و خودرویی معامله می شود، در صورتی که خریدار یا دریافت کننده خدمات، وجه معامله (ثمن) را به طور کامل پرداخت نکند، فروشنده یا ارائه دهنده خدمت، محق به مطالبه وجه باقی مانده خواهد بود.
• اسناد تجاری وصول نشده (چک برگشتی، سفته): چک و سفته از جمله اسناد تجاری مهمی هستند که تعهد به پرداخت وجه را در خود دارند. در صورت برگشت خوردن چک یا عدم پرداخت سفته در سررسید، دارنده این اسناد حق مطالبه وجه آن ها را خواهد داشت.
• واریز وجه به اشتباه (دارا شدن بلاجهت): اگر فردی به اشتباه مبلغی را به حساب دیگری واریز کند، بر اساس اصل دارا شدن بلاجهت (یا استفاده ناروا)، فرد دریافت کننده وجه مکلف به بازگرداندن آن است. در غیر این صورت، حق مطالبه وجه ایجاد می شود.
• خسارات مالی وارده (تصادفات، جبران ضرر): در مواردی که به دلیل عمل زیان بار دیگری، خسارت مالی به فردی وارد شود (مانند تصادف رانندگی که منجر به خسارت به خودرو شود)، شخص متضرر حق مطالبه وجه جبران خسارت را خواهد داشت.

مدارک و مستندات اثبات طلب

اثبات وجود طلب و میزان آن، ستون فقرات دعوای مطالبه وجه است. هرچه مستندات شما قوی تر و کامل تر باشد، شانس موفقیت در دعوا بیشتر خواهد بود. مدارک به ترتیب اعتبار حقوقی عبارتند از:

• سند رسمی: اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی یا توسط مامورین صلاحیت دار دولتی تنظیم می شوند، مانند سند رهنی یا اقرارنامه رسمی بدهی، قوی ترین دلیل اثبات طلب هستند.
• اسناد تجاری: چک (خصوصاً چک برگشتی)، سفته و برات از جمله اسناد تجاری هستند که علاوه بر جنبه حقوقی، دارای جنبه کیفری نیز می توانند باشند و اثبات طلب با آن ها relatively ساده تر است.
• قراردادهای کتبی: هرگونه قرارداد مکتوب (مانند قرارداد فروش، اجاره، ارائه خدمات، مشارکت یا قرض الحسنه) که تعهد به پرداخت وجه را نشان دهد، دلیل محکمی برای اثبات طلب است.
• فاکتور و رسید بانکی: فاکتورهای فروش کالا یا ارائه خدمات، به همراه رسیدهای بانکی (واریز به حساب یا کارت به کارت) می توانند به عنوان قرینه و دلیل بر اثبات طلب ارائه شوند.
• پیامک و ایمیل: مکاتبات الکترونیکی از طریق پیامک یا ایمیل که حاوی اقرار بدهکار به بدهی یا توافق بر پرداخت آن باشد، می تواند به عنوان اماره (قرینه) در دادگاه مورد استناد قرار گیرد.
• شهادت شهود: در مواردی که سند کتبی وجود ندارد، شهادت شهود آگاه به موضوع دین می تواند در اثبات طلب مؤثر باشد، البته به شرطی که شرایط قانونی شهادت رعایت شده باشد.
• اقرار: اقرار صریح بدهکار (شفاهی یا کتبی) به وجود دین، از قوی ترین دلایل اثبات طلب محسوب می شود.
• سوگند: در شرایط خاص و پس از طی مراحل قانونی، در صورت نبود دلایل دیگر، ممکن است قاضی از طرفین بخواهد سوگند یاد کنند.

شناسایی دقیق مبنای حقوقی طلب و جمع آوری کامل مستندات مرتبط، کلید اصلی موفقیت در هر دعوای مطالبه وجه است. هیچ جزئیاتی را کوچک نشمارید.

مراحل گام به گام شکایت مطالبه وجه (از درخواست تا اجرا)

پیگیری مطالبه وجه در سیستم قضایی ایران نیازمند رعایت مراحل مشخص و دقیق است. هر گام، اهمیت ویژه ای در موفقیت نهایی پرونده دارد:

1. جمع آوری و تنظیم مستندات

پیش از هر اقدامی، لازم است تمامی مدارک و مستنداتی که وجود طلب شما را اثبات می کنند، جمع آوری و مرتب کنید. این مدارک شامل قراردادها، فاکتورها، رسیدهای بانکی، چک یا سفته، پیامک ها، ایمیل ها و حتی اسامی شهود (در صورت وجود) می شود. از تمامی این اسناد، کپی های خوانا تهیه کرده و در صورت لزوم، اصل آن ها را نیز آماده نگه دارید.

2. ارسال اظهارنامه (توصیه حقوقی)

گرچه ارسال اظهارنامه برای طرح دعوای مطالبه وجه در بسیاری از موارد الزامی نیست، اما یک توصیه حقوقی بسیار مهم و کاربردی است. اظهارنامه یک سند رسمی است که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارسال می شود و به شما این امکان را می دهد که به صورت رسمی و قانونی، طلب خود را از بدهکار مطالبه کرده و به وی مهلت مشخصی برای پرداخت بدهید. ارسال اظهارنامه می تواند چندین مزیت داشته باشد:

• به عنوان اخطار رسمی، ممکن است بدهکار را ترغیب به پرداخت دین کند.
• تاریخ دقیق مطالبه دین را ثبت می کند که در محاسبه خسارت تأخیر تأدیه اهمیت دارد.
• در صورت نیاز به طرح دعوا، به عنوان یکی از دلایل و مستندات ضمیمه دادخواست می شود.

در تنظیم اظهارنامه، مشخصات دقیق طرفین، مبلغ دین، مبنای طلب و مهلت پرداخت را به وضوح قید کنید. لحن اظهارنامه باید رسمی و حقوقی باشد.

3. تنظیم و ثبت دادخواست مطالبه وجه

مهم ترین گام در فرآیند شکایت، تنظیم و ثبت دادخواست است. دادخواست باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به مرجع صالح ارسال شود. اجزای اصلی دادخواست مطالبه وجه عبارتند از:

• خواهان: مشخصات کامل فرد یا شرکتی که مطالبه وجه می کند (نام، نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شغل).
• خوانده: مشخصات کامل فرد یا شرکتی که بدهکار است (نام، نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شغل).
• وکیل: در صورت استفاده از وکیل، مشخصات کامل وی.
• خواسته: به وضوح مبلغ اصلی دین و سایر خواسته ها مانند مطالبه خسارت تأخیر تأدیه، مطالبه خسارات دادرسی (شامل هزینه وکیل) را قید کنید.
• دلایل و منضمات: لیستی از تمامی مدارک و مستندات ضمیمه دادخواست (مانند رونوشت مصدق قرارداد، فاکتور، رسید بانکی، تصویر چک، اظهارنامه و…).
• شرح دادخواست: در این بخش، به صورت مختصر، دقیق و حقوقی، ماجرا را توضیح دهید؛ مبنای طلب، چگونگی ایجاد آن، مراجعات شما برای دریافت وجه و عدم پرداخت توسط بدهکار. این بخش باید قاضی را متقاعد کند که شما محق هستید.

نحوه تکمیل دقیق هر بخش در نمونه دادخواست های آتی تشریح خواهد شد.

4. تعیین مرجع صالح رسیدگی (دادگاه یا شورای حل اختلاف)

مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای مطالبه وجه بر اساس مبلغ خواسته تعیین می شود:

• شورای حل اختلاف: صلاحیت رسیدگی به دعاوی مالی که مبلغ خواسته تا 20 میلیون تومان (200,000,000 ریال) باشد را دارد. روند رسیدگی در شوراها معمولاً سریع تر و غیررسمی تر است.
• دادگاه حقوقی: دعاوی مالی که مبلغ خواسته بالای 20 میلیون تومان باشد، در صلاحیت دادگاه های حقوقی است.

صلاحیت محلی: به طور کلی، دعوای مطالبه وجه باید در دادگاه یا شورای حل اختلاف محل اقامتگاه خوانده (بدهکار) مطرح شود.

5. پرداخت هزینه های دادرسی

برای ثبت دادخواست، باید هزینه های دادرسی را پرداخت کنید. این هزینه ها بر اساس مبلغ خواسته و مرجع رسیدگی متفاوت است:

• در دادگاه حقوقی: 3.5 درصد مبلغ خواسته.
• در شورای حل اختلاف: 1.75 درصد مبلغ خواسته (نصف هزینه دادگاه).

این هزینه ها در صورت پیروزی در دعوا، به عنوان بخشی از خسارات دادرسی، از خوانده مطالبه می شود.

6. پیگیری پرونده و حضور در جلسات رسیدگی

پس از ثبت دادخواست، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه یا شورای حل اختلاف ارجاع می شود. ممکن است نیاز به حضور در جلسات رسیدگی و ارائه توضیحات تکمیلی یا دفاع در برابر اظهارات خوانده باشد. پیگیری مستمر پرونده از طریق سامانه ثنا ضروری است.

7. صدور حکم و مراحل اجرای آن

پس از بررسی های لازم، مرجع قضایی اقدام به صدور رأی می کند. در صورت محکومیت خوانده به پرداخت وجه، شما می توانید از طریق اجرای احکام دادگستری برای وصول طلب خود اقدام کنید.

• نقش اجرای احکام: واحد اجرای احکام وظیفه دارد حکم صادر شده را عملیاتی کند.
• امکان درخواست توقیف اموال بدهکار: شما می توانید با معرفی اموال منقول (مانند موجودی حساب بانکی، خودرو) یا غیرمنقول (مانند ملک) از بدهکار، درخواست توقیف آن ها را مطرح کنید تا طلب شما از محل این اموال وصول شود.
• مفهوم و شرایط درخواست اعسار: اگر بدهکار مدعی ناتوانی مالی (اعسار) باشد، می تواند درخواست اعسار از پرداخت یکجای محکوم به را مطرح کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط بدهی صادر می کند. در این شرایط، حتی امکان حبس بدهکار نیز وجود دارد مگر اینکه اعسار وی اثبات شده باشد.

نکات حقوقی حیاتی در دعوای مطالبه وجه که باید بدانید

آگاهی از نکات حقوقی ظریف و کلیدی می تواند سرنوشت پرونده مطالبه وجه را به کلی تغییر دهد. در ادامه به مهم ترین این نکات اشاره می کنیم:

خسارت تأخیر تأدیه

یکی از مهم ترین بخش های مطالبه وجه، درخواست خسارت تأخیر تأدیه است. این خسارت به منظور جبران کاهش ارزش پول در طول زمانی که بدهکار از پرداخت دین امتناع کرده، تعلق می گیرد.

• مفهوم، شرایط و مبنای قانونی: خسارت تأخیر تأدیه به پولی تعلق می گیرد که دین وجه رایج (ریال ایران) باشد و بدهکار با وجود مطالبه طلبکار و تمکن مالی، از پرداخت آن خودداری کند. مبنای قانونی آن ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی است.
• نحوه محاسبه: این خسارت بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران محاسبه می شود. زمان شروع محاسبه معمولاً از تاریخ سررسید دین (اگر مشخص باشد) یا تاریخ مطالبه دین (مانند تاریخ ارسال اظهارنامه) است.

تأمین خواسته (سپر دفاعی طلبکار)

تأمین خواسته ابزاری قدرتمند برای طلبکار است تا از فرار یا انتقال اموال بدهکار پیش از صدور حکم نهایی جلوگیری کند و تضمینی برای وصول طلب خود ایجاد نماید.

• تعریف و اهمیت: درخواست تأمین خواسته به معنای توقیف اموال بدهکار پیش از شروع یا در جریان دادرسی است. این اقدام از آن جهت اهمیت دارد که بدهکار نتواند با انتقال اموال خود به نام دیگران، زمینه را برای عدم اجرای حکم فراهم آورد.
• شرایط درخواست تأمین خواسته: در صورتی که طلب شما مستند به سند رسمی یا اسناد تجاری (مانند چک) باشد، می توانید بدون نیاز به تودیع خسارت احتمالی، درخواست تأمین خواسته کنید. اما در سایر موارد (مانند سند عادی یا فاکتور)، معمولاً باید درصدی از مبلغ خواسته را به عنوان خسارت احتمالی خوانده در صندوق دادگستری واریز کنید.

اثبات مبنای طلب (قرض، معامله، خدمات)

بر اساس نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه، در دعوای مطالبه وجه، خواهان هرچند باید جهت استحقاق خود را اثبات کند؛ اما برای اثبات آن ملزم به طرح دعوای جداگانه نمی باشد. به این معنی که اگر شما وجهی را به عنوان قرض به کسی داده اید و اکنون آن را مطالبه می کنید، نیازی نیست ابتدا یک دعوای جداگانه برای اثبات عقد قرض مطرح کنید، بلکه در همان دعوای مطالبه وجه، می توانید با ارائه دلایل خود (مانند رسید بانکی، شهادت شهود یا اقرار بدهکار)، قرض بودن وجه را اثبات نمایید.

مطالبه طلب بدون مدرک کتبی

مطالبه طلب بدون وجود مدرک کتبی مانند قرارداد یا فاکتور، چالش های خاص خود را دارد اما غیرممکن نیست. در این شرایط، می توانید به دلایل اثباتی دیگری متوسل شوید:

• شهادت شهود: اگر افرادی از وجود طلب و چگونگی ایجاد آن آگاهی دارند، شهادت آن ها می تواند دلیل قوی باشد.
• اقرار: اقرار شفاهی یا کتبی بدهکار به وجود دین، حتی اگر در قالب سند رسمی نباشد، می تواند بسیار موثر باشد.
• سوگند: در شرایط خاص و در صورت فقدان دلایل دیگر، ممکن است قاضی به یکی از طرفین پیشنهاد سوگند دهد.
• امارات قضایی: قرائن و نشانه هایی مانند واریز وجه به حساب بدهکار (بدون عنوان خاص)، پیامک ها و مکالمات تلفنی که دلالت بر وجود طلب دارد، می تواند به عنوان اماره قضایی مورد استناد قرار گیرد.

۵+ نمونه دادخواست مطالبه وجه (فرم های آماده)

در این بخش، چندین نمونه دادخواست مطالبه وجه برای سناریوهای رایج ارائه می شود. این نمونه ها به عنوان راهنما قابل استفاده هستند، اما توصیه اکید می شود برای پرونده های خاص خود، با وکیل متخصص مشورت کنید.

1. نمونه دادخواست مطالبه وجه با سند عادی (یا دست نوشته)

این نمونه برای مطالبه بدهی بر اساس یک سند کتبی غیررسمی مانند دست نوشته یا اقرارنامه عادی تنظیم شده است.

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت بدهی مستند به سند عادی مورخ [تاریخ سند]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید یا مطالبه] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی از جمله حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی خواهان
2. اصل/رونوشت مصدق سند عادی (دست نوشته) مورخ [تاریخ سند]
3. (در صورت وجود) اظهارنامه ارسال شده به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ارسال]
4. (در صورت وجود) شهادت شهود (نام و مشخصات شهود در بخش مطلعین/گواهان قید گردد)
5. (در صورت وجود) هرگونه مدرک دال بر مطالبه قبلی (مانند پیامک یا ایمیل)

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب سند عادی مورخ [تاریخ سند] (که رونوشت مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد)، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را از خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، طلبکار می باشم. بر اساس توافق کتبی مذکور، مقرر گردید وجه مزبور حداکثر تا تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب پرداخت شود. متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و مراجعات مکرر حضوری/تلفنی اینجانب و همچنین ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ارسال]، خوانده محترم تاکنون از پرداخت دین خود امتناع ورزیده است.

با عنایت به مراتب فوق و مستنداً به مواد 1284، 1289، 1301 قانون مدنی و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به همراه خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص بانک مرکزی از تاریخ [تاریخ سررسید یا مطالبه] تا زمان اجرای حکم، و همچنین پرداخت کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده از وکیل) مورد استدعاست.

با احترام،
امضاء خواهان
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

2. نمونه دادخواست مطالبه وجه به استناد رسید بانکی (بابت قرض)

این نمونه برای اثبات واریز وجه به عنوان قرض و عدم بازپرداخت آن تنظیم شده است.

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت قرض الحسنه پرداخت شده به موجب رسید بانکی مورخ [تاریخ واریز]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ مطالبه] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی.
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی خواهان
2. رونوشت مصدق رسید بانکی/فیش واریز وجه به حساب خوانده به مبلغ [مبلغ] ریال در تاریخ [تاریخ واریز]
3. (در صورت وجود) پیامک ها یا مکاتبات الکترونیکی دال بر قرض بودن وجه و مطالبه آن
4. (در صورت وجود) شهادت شهود

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را از طریق سامانه بانکداری الکترونیکی (واریز به حساب/کارت به کارت) به حساب بانکی شماره [شماره حساب خوانده] متعلق به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، واریز نمودم. این وجه به درخواست خوانده و به عنوان قرض الحسنه به ایشان پرداخت گردید و مقرر بود در موعد معقول بازگردانده شود.

علی رغم گذشت زمان و مراجعات مکرر شفاهی و کتبی (یا پیامکی)، خوانده از بازپرداخت مبلغ مذکور خودداری نموده است. مدارک و مستندات شامل رونوشت رسید بانکی و مکاتبات پیوست، دلالت بر وجود این دین دارد. لذا مستنداً به ماده 648 قانون مدنی و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ مطالبه دین] (یا تاریخ سررسید اگر توافق شده) تا زمان اجرای حکم، و همچنین پرداخت کلیه خسارات دادرسی مورد استدعاست.

با احترام،
امضاء خواهان
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

3. نمونه دادخواست مطالبه وجه به استناد واریز اشتباهی

این نمونه برای مواردی است که وجهی به اشتباه به حساب شخص دیگری واریز شده و فرد دریافت کننده از بازگرداندن آن خودداری می کند (دارا شدن بلاجهت).

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت واریز اشتباهی وجه به حساب خوانده در تاریخ [تاریخ واریز]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ اطلاع خوانده از اشتباه یا تاریخ مطالبه] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی.
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی خواهان
2. رونوشت مصدق رسید بانکی/فیش واریز وجه به مبلغ [مبلغ] ریال در تاریخ [تاریخ واریز]
3. (در صورت وجود) اظهارنامه ارسال شده به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ارسال]
4. (در صورت لزوم) درخواست استعلام از بانک مربوطه جهت تأیید واریز وجه و اطلاعات تکمیلی.

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، در تاریخ [تاریخ واریز]، به دلیل [شرح مختصر علت اشتباه، مانند اشتباه در وارد کردن شماره حساب/اشتباه در اطلاعات حساب گیرنده]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به حساب بانکی شماره [شماره حساب خوانده] متعلق به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، واریز نمودم. این واریز به صورت کاملاً اشتباهی بوده و هیچ گونه مبنای قراردادی یا قانونی برای دارا شدن خوانده وجود ندارد.

پس از اطلاع از این اشتباه، بلافاصله با خوانده تماس گرفته و درخواست بازگرداندن مبلغ مذکور را نمودم. همچنین، اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ارسال] به ایشان ارسال شد، اما متأسفانه خوانده تاکنون از بازگرداندن مبلغ خودداری نموده و حاضر به رفع این تعهد نمی باشد.

با توجه به مستندات ارائه شده و اصل قاعده حقوقی دارا شدن بلاجهت (ماده 265 قانون مدنی) که عدم استحقاق قانونی خوانده برای نگهداری وجه را تأیید می کند، از دادگاه محترم تقاضا دارم حکم به بازگرداندن مبلغ مذکور به انضمام خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه وجه از خوانده (یا تاریخ ابلاغ اظهارنامه) و کلیه هزینه های دادرسی صادر فرماید. ضمناً در صورت نیاز، درخواست استعلام از بانک مربوطه جهت تأیید واریز وجه را دارم.

با احترام،
امضاء خواهان
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

4. نمونه دادخواست مطالبه طلب با فاکتور رسمی یا عادی (بابت فروش کالا)

این نمونه برای مطالبه وجهی است که بابت فروش کالا و تحویل آن به مشتری، بر اساس فاکتور صادر شده، پرداخت نشده است.

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، نام پدر/شماره ثبت، کد ملی/شناسه ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، نام پدر/شماره ثبت، کد ملی/شناسه ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت فروش کالا به موجب فاکتور شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت یا تاریخ مطالبه] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی.
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی/مدارک ثبتی شرکت خواهان
2. اصل/رونوشت مصدق فاکتور فروش شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور]
3. (در صورت وجود) رسید تحویل کالا به خوانده
4. (در صورت وجود) اظهارنامه ارسال شده به خوانده
5. (در صورت وجود) قرارداد فروش (شفاهی یا کتبی)

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب/شرکت خواهان، بر اساس توافق فروش (شفاهی یا کتبی) و به موجب فاکتور شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور] (رونوشت مصدق پیوست می گردد)، اقدام به فروش [نوع کالا و تعداد یا شرح کلی آن] به خوانده محترم، آقای/خانم/شرکت [نام خوانده]، نموده و کالا را در تاریخ [تاریخ تحویل] به ایشان تحویل داده ام. بر اساس توافق طرفین و فاکتور صادر شده، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت ثمن معامله گردید.

متأسفانه خوانده پس از دریافت کالا، از پرداخت مبلغ توافق شده خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل نکرده است. اینجانب/شرکت بارها از طریق تماس، مکاتبه و ارسال اظهارنامه، موضوع را به ایشان یادآوری کرده ام، اما خوانده به درخواست ها و تذکرات پاسخ مثبت نداده است.

لذا با توجه به دلایل و مستندات موجود، از جمله فاکتور فروش و رسید تحویل کالا، مستدعی است دستور فرمایید اقدامات لازم جهت احقاق حق و صدور حکم به پرداخت مبلغ مورد مطالبه به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه و کلیه هزینه های دادرسی انجام شود.

با تقدیم احترام،
[نام و نام خانوادگی/نام شرکت خواهان]
امضا:
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

5. نمونه دادخواست مطالبه وجه به استناد ارائه خدمات

این نمونه برای مطالبه اجرت یا هزینه خدمات انجام شده (مانند مشاوره، طراحی، تعمیرات، آموزش) که توسط مشتری پرداخت نشده است.

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، نام پدر/شماره ثبت، کد ملی/شناسه ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی/نام شرکت، نام پدر/شماره ثبت، کد ملی/شناسه ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت ارائه خدمات [نوع خدمات] به موجب توافق شفاهی/کتبی مورخ [تاریخ توافق]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت یا تاریخ مطالبه] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی.
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی/مدارک ثبتی شرکت خواهان
2. (در صورت وجود) اصل/رونوشت مصدق قرارداد ارائه خدمات
3. (در صورت وجود) فاکتور یا صورت وضعیت خدمات ارائه شده
4. (در صورت وجود) تأییدیه های انجام کار از سوی خوانده (پیامک، ایمیل، گزارش)
5. (در صورت وجود) شهادت شهود

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب/شرکت خواهان، بر اساس توافق شفاهی/کتبی که در تاریخ [تاریخ توافق] میان اینجانب/شرکت و خوانده محترم، آقای/خانم/شرکت [نام خوانده]، منعقد گردید، خدماتی شامل [شرح دقیق خدمت ارائه شده، مانند طراحی وب سایت، تعمیرات فنی، ارائه مشاوره حقوقی، برگزاری دوره آموزشی] به ایشان ارائه نمودم. بر اساس توافق، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال در قبال خدمات ارائه شده گردید.

متأسفانه، علیرغم ارائه کامل خدمات و [در صورت وجود: تأیید خوانده بر انجام صحیح آن ها]، ایشان از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده است. اینجانب/شرکت بارها از طریق تماس ها، مکاتبات و [در صورت وجود: ارسال اظهارنامه]، موضوع را یادآوری کرده ام، اما تاکنون هیچ اقدامی از سوی ایشان صورت نگرفته است.

لذا با استناد به مدارک و مستندات پیوست، تقاضای صدور حکم به پرداخت مبلغ مورد مطالبه به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه و هزینه های دادرسی را دارم.

با احترام،
[نام و نام خانوادگی/نام شرکت خواهان]
امضا:
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

6. نمونه دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله ملک/خودرو

این نمونه برای فروش ملک یا خودرو است که خریدار مبلغ کامل توافق شده را پرداخت نکرده است.

مشخصات دادخواست

خواهان: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی کامل، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی، شماره تماس]
خواسته: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [ملک/خودرو] موضوع مبایعه نامه مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] تا یوم الاجرا، و کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
دلایل و منضمات دادخواست:

1. رونوشت مصدق کارت ملی خواهان
2. اصل/رونوشت مصدق مبایعه نامه (قولنامه) مورخ [تاریخ مبایعه نامه]
3. (در صورت وجود) سند مالکیت ملک/سند خودرو (برای اثبات مالکیت سابق)
4. (در صورت وجود) اظهارنامه ارسالی به خوانده
5. (در صورت وجود) شهادت شهود

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهر]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان، به موجب مبایعه نامه مورخ [تاریخ مبایعه نامه] (که رونوشت مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد)، [یک دستگاه آپارتمان/یک دستگاه خودرو] واقع در [نشانی ملک/مشخصات خودرو] را به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] فروخته ام. بر اساس مفاد قرارداد، مبلغ [مبلغ کل ثمن معامله] ریال به عنوان ثمن معامله تعیین گردید که مبلغ [مبلغ پرداخت شده] ریال آن به صورت نقدی در تاریخ [تاریخ پرداخت] پرداخت شد و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید] پرداخت گردد.

متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های انجام شده، خوانده از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده و ایفای تعهد ننموده است. با توجه به اینکه قرارداد مزبور بین طرفین نافذ و معتبر است و تعهدات ناشی از آن بر عهده طرفین می باشد، اقدام خوانده مصداق تخلف از اجرای تعهد قراردادی تلقی می گردد.

فلذا مستنداً به ماده 10 قانون مدنی، همچنین مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، صدور حکم بر:

1. الزام خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ باقیمانده] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [ملک/خودرو]
2. به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] تا زمان پرداخت
3. همچنین پرداخت کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود)

مورد استدعاست.

با تشکر و احترام،
امضاء خواهان
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نقش وکیل متخصص در دعوای مطالبه وجه: سرمایه گذاری برای احقاق حق

در نگاه اول، ممکن است به نظر برسد که دعوای مطالبه وجه، یک فرآیند ساده است و می توان بدون وکیل نیز آن را پیگیری کرد. اما واقعیت این است که پیچیدگی های حقوقی، تعدد قوانین و رویه های قضایی، و نیاز به تنظیم دقیق مستندات و لوایح، می تواند کار را برای افراد عادی دشوار سازد. بهره گیری از مشاوره و خدمات یک وکیل متخصص مطالبه وجه، نه تنها یک هزینه، بلکه یک سرمایه گذاری هوشمندانه برای احقاق هرچه سریع تر و کامل تر حق شماست.

چرا وکیل بگیریم؟ مقابله با پیچیدگی های قانونی و صرفه جویی در زمان و انرژی

یک وکیل متخصص با دانش عمیق حقوقی و تجربه عملی خود، می تواند مسیر مطالبه وجه را برای شما هموار سازد. او قادر است تمامی ابهامات و چالش ها را پیش بینی کرده و بهترین راهکارها را ارائه دهد. این امر به ویژه در مواردی که مدارک شما کافی نیستند یا پرونده دارای جنبه های پیچیده ای است، حیاتی خواهد بود.

مزایای کلیدی همکاری با وکیل

همکاری با وکیل متخصص در دعوای مطالبه وجه مزایای متعددی دارد که به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

• افزایش شانس موفقیت و سرعت رسیدگی به پرونده: وکیل با اشراف به قوانین و رویه های قضایی، می تواند دادخواست و لوایح را به شکلی حرفه ای و مستدل تنظیم کند که شانس پیروزی شما را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و از اتلاف وقت در فرآیند دادرسی جلوگیری می کند.
• تنظیم حرفه ای و دقیق دادخواست، لوایح و دفاعیات: یک وکیل باتجربه، با در نظر گرفتن تمامی جزئیات حقوقی، دادخواستی جامع و کامل تنظیم می کند که تمامی خواسته های شما را پوشش داده و مستند به مواد قانونی صحیح باشد.
• مطالبه صحیح تمامی خسارات (تأخیر تأدیه، دادرسی، حق الوکاله): وکیل متخصص اطمینان حاصل می کند که تمامی خسارات قانونی، از جمله خسارت تأخیر تأدیه (بر اساس شاخص تورم)، هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل، به درستی از خوانده مطالبه و در حکم دادگاه منظور شود.
• درخواست مؤثر تأمین خواسته و جلوگیری از تضییع حقوق: وکیل می تواند در زمان مقتضی (قبل از طرح دعوا، همزمان با آن یا در حین رسیدگی) با استفاده از ابزار تأمین خواسته، از انتقال یا پنهان کردن اموال بدهکار جلوگیری کرده و امنیت وصول طلب شما را تضمین کند.
• پیگیری تخصصی و اجرای حکم (توقیف اموال، مسدودی حساب): پس از صدور حکم، وکیل می تواند با پیگیری فعال در واحد اجرای احکام، نسبت به شناسایی و توقیف اموال بدهکار (از جمله مسدود کردن حساب های بانکی، توقیف خودرو یا ملک) و وصول طلب شما اقدام نماید.
• کاهش استرس و خطاهای احتمالی برای خواهان: با سپردن پرونده به وکیل، از دغدغه ها و استرس های مربوط به پیگیری قضایی رها می شوید و اطمینان خواهید داشت که امور حقوقی شما توسط فردی آگاه و مجرب انجام می شود.

چه زمانی خودمان اقدام کنیم و چه زمانی وکیل بگیریم؟

تصمیم گیری در این خصوص به پیچیدگی پرونده و میزان طلب شما بستگی دارد. اگر مبلغ طلب کم است و مستندات شما بسیار محکم و بدون ابهام هستند (مانند چک برگشتی که واجد شرایط اقدام اجرایی است)، ممکن است بتوانید خودتان اقدام کنید. اما در موارد زیر، کمک گرفتن از وکیل اکیداً توصیه می شود:

• مبلغ طلب قابل توجه باشد.
• مدارک شما کامل نباشد یا نیاز به اثبات از طرق دیگر (مانند شهادت یا اماره) داشته باشد.
• بدهکار قصد فرار یا انتقال اموال خود را داشته باشد.
• پرونده دارای پیچیدگی های حقوقی خاص (مثلاً وجود چندین بدهکار یا طلبکار، اختلافات قراردادی) باشد.
• زمان و انرژی کافی برای پیگیری مراحل دادرسی را نداشته باشید.

در چنین شرایطی، استفاده از وکیل متخصص در دعوای مطالبه وجه می تواند به معنی تفاوت بین وصول طلب و عدم وصول آن باشد.

سوالات متداول (FAQ) درباره شکایت مطالبه وجه

در این بخش به برخی از پرسش های متداول که ممکن است در خصوص شکایت مطالبه وجه برای شما پیش آید، پاسخ داده ایم.

چه زمانی می توان علیه بدهکار شکایت کرد؟

زمانی که بدهی به سررسید خود رسیده باشد و بدهکار با وجود مطالبه شما (چه به صورت شفاهی، کتبی یا از طریق ارسال اظهارنامه)، از پرداخت آن خودداری کند، حق طرح دعوای مطالبه وجه برای شما ایجاد می شود. ضروری است که مدارک کافی برای اثبات وجود و سررسید دین در اختیار داشته باشید.

آیا برای مطالبه وجه و خسارت تأخیر تادیه، نیاز به وکیل است؟

از نظر قانونی، نیازی به داشتن وکیل برای طرح دعوای مطالبه وجه نیست و شما می توانید شخصاً برای احقاق حق خود اقدام کنید. با این حال، همانطور که پیشتر نیز توضیح داده شد، پیچیدگی های قانونی و رویه های قضایی می تواند فرآیند را برای افراد فاقد تخصص حقوقی دشوار سازد. کمک گرفتن از وکیل متخصص، شانس موفقیت و سرعت رسیدگی به پرونده را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و به شما کمک می کند تا تمامی حقوق خود را به درستی مطالبه نمایید.

چه مدارکی برای ارائه شکایت از بدهکار لازم است؟

مدارک لازم شامل هرگونه سندی است که وجود دین و میزان آن را اثبات کند. این مدارک می تواند شامل سند رسمی، اسناد تجاری (مانند چک برگشتی و سفته)، قراردادهای کتبی، فاکتورهای فروش، رسیدهای بانکی (فیش واریز یا کارت به کارت)، پیامک ها، ایمیل ها، اقرارنامه ها و حتی شهادت شهود باشد. هرچه این مدارک محکم تر و کامل تر باشند، روند اثبات طلب آسان تر خواهد بود.

خسارت تأخیر تادیه چگونه محاسبه می شود؟

خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران محاسبه می شود. این خسارت به دین وجه رایج (ریال ایران) تعلق می گیرد و از تاریخ سررسید دین (یا تاریخ مطالبه رسمی مانند ارسال اظهارنامه) تا زمان پرداخت کامل آن، قابل محاسبه و مطالبه است. مرجع قضایی در زمان صدور حکم، میزان این خسارت را تعیین خواهد کرد.

آیا می توان قبل از صدور حکم، درخواست تأمین خواسته داد؟

بله، در صورتی که طلب شما مستند به سند رسمی یا اسناد تجاری (مانند چک) باشد، یا در صورت وجود دلایل کافی برای اثبات اینکه بدهکار قصد فرار یا انتقال اموال خود را دارد، می توانید پیش از طرح دادخواست اصلی، همزمان با آن، یا در جریان رسیدگی، درخواست تأمین خواسته را مطرح کنید. این اقدام به منظور توقیف اموال بدهکار و جلوگیری از تضییع حقوق شماست.

تفاوت بین دعوای مطالبه وجه در دادگاه و شورای حل اختلاف چیست؟

تفاوت اصلی در صلاحیت مراجع است:

• شورای حل اختلاف: صلاحیت رسیدگی به دعاوی مطالبه وجه با مبلغ خواسته تا 20 میلیون تومان (200,000,000 ریال) را دارد.
• دادگاه حقوقی: صلاحیت رسیدگی به دعاوی مطالبه وجه با مبلغ خواسته بالای 20 میلیون تومان را دارد.

روند رسیدگی در شورای حل اختلاف معمولاً سریع تر و با تشریفات کمتر است.

اگر بدهکار توانایی پرداخت نداشته باشد، چه مراحلی باید طی شود؟

اگر بدهکار مدعی باشد که توانایی پرداخت دین را به صورت یکجا ندارد، می تواند با تقدیم دادخواست اعسار، درخواست تقسیط بدهی خود را مطرح کند. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط محکوم به صادر می کند و بدهکار مکلف است دین خود را طبق اقساط تعیین شده پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت اقساط، طلبکار می تواند مجدداً برای اجرای حکم و توقیف اموال وی اقدام نماید.

نتیجه گیری: از آگاهی تا عمل؛ پایان نگرانی های مالی

در این راهنمای جامع، تلاش شد تا تمامی ابعاد حقوقی و عملی دعوای مطالبه وجه، از تعریف و مصادیق آن گرفته تا مراحل گام به گام طرح شکایت، نکات حقوقی حیاتی و ارائه نمونه های کاربردی دادخواست، به شکلی تخصصی اما قابل فهم تشریح گردد. هدف اصلی، توانمندسازی شما برای احقاق حقوق مالی خود و پایان دادن به نگرانی های ناشی از عدم وصول مطالبات بوده است.

آگاهی از حقوق قانونی و اقدام به موقع و صحیح، سنگ بنای موفقیت در هر فرآیند قضایی است. همان گونه که مطرح شد، در موارد پیچیده یا زمانی که مبلغ طلب زیاد است، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص مطالبه وجه می تواند به عنوان یک تضمین قوی برای حفظ منافع شما عمل کند. فراموش نکنید که نظام حقوقی، ابزارهای لازم برای بازپس گیری حقوق از دست رفته را در اختیار شما قرار داده است و با شناخت صحیح این ابزارها، می توانید به بهترین نتیجه ممکن دست یابید.

برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی متناسب با شرایط پرونده خود، همواره می توانید با وکلای مجرب و متخصص در این حوزه مشورت نمایید.