متن صلح نامه خانه
متن صلح نامه خانه
صلح نامه خانه ابزاری حقوقی برای انتقال مالکیت ملک یا حل اختلافات ملکی است. این سند، چه به صورت عادی و دستی و چه به صورت رسمی تنظیم شود، نیازمند دقت در مفاد و رعایت تشریفات قانونی است تا اعتبار و کارایی لازم را داشته باشد.
عقد صلح، به عنوان یکی از عقود مهم در نظام حقوقی ایران، گستره وسیعی از کاربردها را در بر می گیرد؛ از انتقال بلاعوض یک ملک به فرزندان گرفته تا ساماندهی تقسیم ارث و پایان دادن به منازعات ملکی. فهم صحیح ابعاد حقوقی، انواع و شرایط تنظیم یک صلح نامه معتبر برای هر فردی که قصد انجام چنین معامله ای را دارد، ضروری است. این مقاله به تفصیل به بررسی جوانب مختلف متن صلح نامه خانه، از مبانی قانونی و تفاوت های آن با سایر عقود تا ارائه نمونه های کاربردی، می پردازد تا کاربران با آگاهی کامل گام در این مسیر بگذارند.
مبانی حقوقی عقد صلح و جایگاه آن در قانون مدنی
عقد صلح، به موجب ماده ۷۵۲ قانون مدنی، عبارت است از عقدی که برای رفع تنازع موجود یا جلوگیری از تنازع احتمالی در آینده منعقد می گردد. همچنین، صلح می تواند در مقام معاملات دیگر واقع شود، به این معنا که افراد می توانند به جای انعقاد عقودی مانند بیع (خرید و فروش)، هبه (بخشش) یا اجاره، از قالب صلح برای انتقال مالکیت یا منافع استفاده کنند. ماهیت صلح، به عنوان یک عقد لازم و مسامحی، انعطاف پذیری بالایی به آن می بخشد و به طرفین اجازه می دهد تا شروط و توافقات خود را با آزادی بیشتری در آن بگنجانند. این ویژگی باعث شده است که صلح، ابزاری قدرتمند برای حل و فصل اختلافات و ساماندهی روابط مالی و ملکی باشد.
در زمینه املاک و خصوصاً خانه، صلح کاربردهای متنوعی دارد. از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انتقال قطعی مالکیت خانه به عوض یا بلاعوض.
- تنظیم صلح نامه عمری خانه، که در آن مالکیت به دیگری منتقل می شود اما حق استفاده و انتفاع از ملک تا پایان عمر مصالح (صلح کننده) باقی می ماند.
- حل اختلافات ملکی میان ورثه یا شرکا از طریق صلح نامه سهم الارث خانه.
- صلح در مقام هبه یا صلح بلاعوض خانه.
تفاوت صلح نامه خانه با سایر عقود رایج ملکی
برای درک بهتر جایگاه و اهمیت متن صلح نامه خانه، لازم است تفاوت های اساسی آن را با دیگر عقود رایج ملکی مورد بررسی قرار دهیم. این مقایسه به انتخاب صحیح قالب حقوقی برای انتقال یا تعیین تکلیف ملک کمک شایانی می کند.
صلح نامه در مقابل بیع (خرید و فروش)
بیع، عقد تملیک عین در مقابل عوض معلوم است که هدف اصلی آن خرید و فروش ملک و تبادل مال با پول یا مال دیگر است. در بیع، خیارات قانونی (مانند خیار غبن، خیار عیب) وجود دارند که در صورت تحقق شرایط، به طرفین حق فسخ معامله را می دهند. اما صلح، ماهیتی مسامحی دارد و هدف آن غالباً گذشت، سازش یا پیشگیری از نزاع است. در صلح، طرفین می توانند کلیه خیارات را ساقط کنند (اسقاط کافه خیارات) که این امر پایداری و لازم الاجرا بودن صلح نامه را به شدت افزایش می دهد. همچنین، در بیع، لازم است عوض معلوم و متناسب باشد، در حالی که در صلح ممکن است عوض ناچیز یا حتی بلاعوض باشد و قوانین صلح نامه ملک در این خصوص انعطاف پذیری بیشتری را قائل است.
صلح نامه در مقابل هبه (بخشش)
هبه، عقد جایزی است که به موجب آن مالی به دیگری بخشیده می شود و واهب (بخشنده) می تواند مادام که متهب (کسی که به او بخشیده شده) در عین موهوبه (مال بخشیده شده) تصرف نکرده باشد، از هبه رجوع کند (مال خود را پس بگیرد)، مگر در موارد خاص مانند هبه به پدر و مادر یا فرزند. اما صلح، یک عقد لازم است و حتی اگر بلاعوض باشد، مصالح (صلح کننده) نمی تواند به راحتی از آن رجوع کند. این ویژگی، صلح بلاعوض خانه را به ابزاری مطمئن تر برای انتقال ملک به صورت خیرخواهانه و بدون انتظار برگشت تبدیل می کند.
صلح نامه عمری در مقابل وصیت
وصیت، ایقاعی (عمل حقوقی یک طرفه) است که تنها تا یک سوم اموال متوفی نافذ است و نسبت به مازاد بر آن، نیازمند تنفیذ وراث است. وصیت، پس از فوت موصی (وصیت کننده) اعتبار می یابد. در مقابل، صلح نامه عمری خانه، عقدی لازم است که در زمان حیات مصالح منعقد می شود و مالکیت ملک را فوراً به متصالح (صلح گیرنده) منتقل می کند، اما حق انتفاع و استفاده از منافع ملک تا پایان عمر مصالح برای او محفوظ می ماند. پس از فوت مصالح، منافع نیز به متصالح منتقل می شود و این انتقال از شمول قواعد ارث و محدودیت ثلث خارج است. این تفاوت اساسی، صلح عمری را به ابزاری کارآمد برای تعیین تکلیف اموال پس از فوت و جلوگیری از اختلافات احتمالی میان وراث تبدیل می کند.
طرفین عقد صلح: مصالح و متصالح
هر عقد حقوقی نیازمند طرفین معامله است که در صلح نامه خانه، این طرفین با عنوان «مصالح» و «متصالح» شناخته می شوند. شناخت دقیق این نقش ها و شرایط قانونی آن ها برای اعتبار صلح نامه حیاتی است.
- مصالح (صلح کننده): فردی است که مالکیت یا منفعت ملک (خانه) را صلح می کند. به بیان دیگر، او دهنده یا واگذارکننده حق است.
- متصالح (صلح گیرنده): فردی است که مالکیت یا منفعت ملک را به موجب صلح نامه به دست می آورد. او گیرنده یا پذیرنده حق است.
برای صحت عقد صلح و اعتبار متن صلح نامه ملک، طرفین باید دارای شرایط قانونی مشخصی باشند:
- اهلیت: شامل بلوغ، عقل و رشد. به این معنا که طرفین باید به سن قانونی رسیده، عاقل باشند و توانایی اداره امور مالی خود را داشته باشند. صلح از سوی صغیر، مجنون یا سفیه بدون اجازه ولی یا قیم، باطل یا غیرنافذ است.
- قصد و رضا: طرفین باید با قصد و اراده آزاد، اقدام به تنظیم صلح نامه نمایند. اکراه و اجبار، موجب بطلان یا عدم نفوذ صلح نامه خواهد شد.
- عدم ممنوعیت قانونی: طرفین نباید به موجب قانون از تصرف در اموال خود ممنوع باشند (مانند ورشکسته).
عدم رعایت هر یک از این شرایط می تواند به سلب اعتبار یا ابطال متن صلح نامه خانه منجر شود.
مورد صلح (خانه) و مال الصلح (عوض صلح)
در هر صلح نامه خانه، دو عنصر اساسی دیگر وجود دارد: «مورد صلح» که همان ملک است و «مال الصلح» که عوض یا بهای صلح نامیده می شود. این بخش از مندرجات صلح نامه ملک اهمیت بالایی دارد.
مورد صلح
مورد صلح، خانه ای است که موضوع صلح نامه قرار می گیرد. این ملک باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- معلوم و معین: ملک مورد صلح باید به طور کامل و دقیق در صلح نامه توصیف شود تا هیچگونه ابهامی باقی نماند. این اطلاعات شامل آدرس دقیق، پلاک ثبتی اصلی و فرعی، بخش ثبتی، مساحت، حدود اربعه، و کلیه توابع و لواحق مانند پارکینگ، انباری، قدرالسهم از مشاعات، انشعابات آب، برق، گاز و تلفن است. این مشخصات برای متن صلح نامه آپارتمان نیز به همین صورت اهمیت دارد.
- موجود بودن: مورد صلح باید در زمان انعقاد عقد صلح وجود داشته باشد، مگر اینکه صلح بر مال کلی یا منافع آینده باشد.
- مالکیت مصالح: مصالح باید مالک مورد صلح یا دارای حق تصرف قانونی در آن باشد.
نوع ملک (آپارتمان، ویلا، زمین مسکونی)، وضعیت مالکیت (شش دانگ، مشاع، تک برگ) و هرگونه حق و حقوق مرتبط (مانند حق سرقفلی یا حق کسب و پیشه برای واحدهای تجاری) باید به صراحت در نمونه قرارداد صلح ملک قید شود.
مال الصلح (عوض صلح)
مال الصلح، چیزی است که متصالح در ازای دریافت مورد صلح به مصالح می دهد. این عوض می تواند به اشکال مختلفی باشد:
- مبلغ نقدی: رایج ترین شکل مال الصلح که باید مبلغ دقیق آن به ریال و حروف و نحوه پرداخت (نقدی، چک، اقساط) در صلح نامه ذکر شود.
- مال غیرنقدی: می تواند یک ملک دیگر، خودرو، سهم الارث، یا هر مال مشروع دیگری باشد.
- بلاعوض بودن: صلح می تواند بدون هیچ عوضی باشد که در این صورت باید به صراحت عبارت بلاعوض در صلح نامه خانه قید گردد. این نوع صلح ماهیتی شبیه به هبه دارد اما با تفاوت های حقوقی مهمی که پیشتر ذکر شد.
- اسقاط دین یا حق: گاهی مال الصلح می تواند اسقاط یک دین یا حقی باشد که متصالح بر عهده مصالح دارد.
یکی از ویژگی های مهم صلح، عدم لزوم تناسب بین ارزش مورد صلح و مال الصلح است. یعنی می توان یک خانه گران قیمت را در ازای یک مال الصلح ناچیز یا حتی بلاعوض صلح کرد، بدون آنکه خللی به اعتبار عقد وارد شود.
انواع صلح نامه خانه: عادی (دستی) در مقابل رسمی
صلح نامه خانه از نظر شیوه تنظیم و اعتبار حقوقی، به دو دسته اصلی عادی و رسمی تقسیم می شود. انتخاب هر یک از این اشکال، پیامدهای حقوقی متفاوتی برای طرفین دارد که باید با آگاهی کامل صورت گیرد.
صلح نامه عادی (دستی) خانه
صلح نامه عادی خانه، سندی است که توسط خود طرفین یا اشخاص ثالث (مانند بنگاه املاک) تنظیم و صرفاً با امضای آن ها اعتبار می یابد، بدون آنکه در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود. این نوع صلح نامه می تواند روی یک برگه معمولی، دست نویس یا چاپی باشد.
بررسی اعتبار حقوقی صلح نامه عادی برای خانه
- مزایا:
- سرعت و سادگی: تنظیم آن به تشریفات خاصی نیاز ندارد و می تواند به سرعت انجام شود.
- هزینه کمتر: از پرداخت هزینه های دفتری و مالیات نقل و انتقال رسمی معاف است.
- معایب و خطرات:
- عدم قدرت اجرایی مستقیم: اعتبار صلح نامه دستی خانه به خودی خود قدرت اجرایی سند رسمی را ندارد و برای اجرای آن در مراجع قضایی، ابتدا باید صحت و اعتبار آن در دادگاه اثبات شود.
- امکان انکار و تردید: امضا یا محتوای صلح نامه عادی می تواند توسط طرف مقابل یا اشخاص ثالث مورد انکار یا تردید قرار گیرد که این امر، فرآیند اثبات را طولانی و پیچیده می کند.
- عدم ثبت در اداره ثبت اسناد: ملک مورد صلح در دفاتر اداره ثبت به نام متصالح منتقل نمی شود و این امر می تواند مشکلات عدیده ای در آینده (مانند معاملات بعدی یا طرح دعاوی) ایجاد کند.
- عدم اطمینان از مالکیت: در صلح نامه عادی، استعلامات ثبتی صورت نمی گیرد و ممکن است ملک دارای مشکلات حقوقی (مانند در رهن بودن، توقیف، یا مالکیت مشاع) باشد که از دید طرفین پنهان می ماند.
با توجه به خطرات و پیچیدگی های مرتبط با صلح نامه عادی خانه، استفاده از آن برای انتقال مالکیت قطعی املاک، به هیچ عنوان توصیه نمی شود و صرفاً در موارد خاص و با آگاهی کامل از ریسک های آن، آن هم با حضور شهود معتبر و رعایت دقیق تمامی جوانب نگارشی، ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
«در نقل و انتقال مالکیت املاک، اتکا به صلح نامه عادی، به دلیل عدم قدرت اجرایی مستقیم و آسیب پذیری در برابر انکار و تردید، ریسک های حقوقی قابل توجهی را به همراه دارد.»
صلح نامه رسمی خانه
صلح نامه رسمی خانه، سندی است که در دفاتر اسناد رسمی و با رعایت تمامی تشریفات قانونی مربوط به ثبت املاک و اسناد، تنظیم و ثبت می شود. این فرآیند شامل استعلامات ثبتی، پرداخت هزینه ها و مالیات های مربوطه و امضای طرفین در حضور سردفتر است.
مزایای صلح نامه رسمی برای خانه
- قدرت اجرایی بالا: سند رسمی به خودی خود دارای قدرت اجرایی است و در صورت لزوم، بدون نیاز به اثبات در دادگاه، از طریق مراجع ثبتی قابل اجراست.
- عدم امکان انکار و تردید: بر اساس قانون، اسناد رسمی قابل انکار و تردید نیستند و فقط می توان در مورد آن ها ادعای جعل کرد که اثبات آن بسیار دشوار است.
- اطمینان از صحت مالکیت و وضعیت ملک: قبل از تنظیم صلح نامه رسمی، دفاتر اسناد رسمی از اداره ثبت استعلامات لازم را انجام می دهند تا از عدم وجود مشکلات حقوقی (مانند در رهن بودن، توقیف، یا عدم وجود سند رسمی) اطمینان حاصل شود.
- ثبت رسمی انتقال مالکیت: مالکیت ملک به طور رسمی در دفاتر اداره ثبت اسناد و املاک کشور به نام متصالح ثبت می شود که این امر بالاترین سطح اعتبار و اطمینان را فراهم می آورد.
- شفافیت حقوقی: تمامی جزئیات و تعهدات طرفین به صورت دقیق و قانونی در سند درج می گردد.
هزینه ها و مالیات های مرتبط با صلح نامه رسمی
تنظیم صلح نامه رسمی خانه مستلزم پرداخت هزینه هایی شامل حق الثبت، حق التحریر (هزینه دفترخانه)، مالیات نقل و انتقال ملک و عوارض شهرداری است. این هزینه ها معمولاً بر اساس ارزش معاملاتی ملک تعیین می شوند و سهم هر یک از طرفین (مصالح و متصالح) می تواند بر اساس توافق آن ها در متن صلح نامه قید گردد.
تصمیم گیری: کدام نوع برای انتقال خانه مناسب تر است؟
با توجه به موارد فوق، برای هرگونه انتقال مالکیت یا تعیین تکلیف حقوقی مربوط به خانه و املاک، انعقاد صلح نامه رسمی در دفاتر اسناد رسمی قویاً توصیه می شود. صلح نامه رسمی به دلیل اعتبار، قدرت اجرایی و امنیت حقوقی بالا، از بروز بسیاری از مشکلات و اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می کند.
صلح نامه عادی تنها در موارد بسیار محدود و با ریسک بسیار بالا، مانند توافقات موقت و غیررسمی بین افراد کاملاً مورد اعتماد که قصد ثبت رسمی ندارند (و حتی در این موارد هم توصیه نمی شود)، ممکن است به کار گرفته شود. در هر حال، همواره باید به این نکته توجه داشت که اعتبار صلح نامه دستی خانه در برابر سند رسمی به مراتب کمتر است و اثبات آن در مراجع قضایی نیازمند زمان و هزینه بیشتری خواهد بود. مشاوره تنظیم صلح نامه خانه با متخصصین حقوقی در هر دو حالت ضروری است.
| ویژگی | صلح نامه عادی (دستی) | صلح نامه رسمی |
|---|---|---|
| محل تنظیم | توسط طرفین یا بنگاه املاک | دفترخانه اسناد رسمی |
| اعتبار حقوقی | سند عادی (قابل انکار و تردید) | سند رسمی (غیرقابل انکار و تردید، دارای قدرت اجرایی) |
| قدرت اجرایی | نیاز به اثبات در دادگاه | اجرایی مستقیم از طریق مراجع ثبتی |
| ثبت مالکیت | عدم ثبت در اداره ثبت | ثبت رسمی در اداره ثبت اسناد |
| استعلامات ثبتی | عدم انجام | انجام استعلامات و اطمینان از وضعیت ملک |
| هزینه | پایین تر (بدون حق الثبت و حق التحریر) | بالاتر (شامل حق الثبت، حق التحریر، مالیات و عوارض) |
| امنیت حقوقی | بسیار پایین | بسیار بالا |
اجزا و بندهای ضروری در متن صلح نامه خانه
یک متن صلح نامه خانه جامع و معتبر باید شامل بندها و اطلاعات کلیدی باشد که حقوق و تعهدات طرفین را به وضوح مشخص کند و از بروز ابهامات و اختلافات در آینده جلوگیری نماید. این شرایط صلح نامه خانه شامل موارد زیر است:
عنوان صلح نامه
عنوان باید به طور صریح ماهیت و موضوع صلح را بیان کند. مثال: صلح نامه انتقال قطعی شش دانگ خانه مسکونی، صلح نامه عمری آپارتمان، صلح نامه بلاعوض سهم الارث ملک.
مشخصات کامل طرفین (مصالح و متصالح)
ذکر دقیق مشخصات هویتی و اقامتی طرفین الزامی است و برای تنظیم نمونه صلح نامه بین فرزندان برای خانه نیز باید به دقت صورت پذیرد:
- نام و نام خانوادگی
- نام پدر
- شماره شناسنامه
- کد ملی
- تاریخ تولد
- محل صدور شناسنامه
- نشانی کامل و دقیق پستی
در صورتی که یکی از طرفین شخص حقوقی باشد، مشخصات کامل ثبتی (نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، محل فعالیت) و نام و مشخصات نماینده قانونی آن (مدیرعامل یا وکیل) باید ذکر شود.
موضوع صلح (مشخصات خانه)
این بخش مهمترین جزء متن صلح نامه خانه است و باید با نهایت دقت و جزئیات کامل نگاشته شود:
- آدرس دقیق و کامل ملک: شامل شهر، منطقه، خیابان، کوچه، پلاک، واحد.
- مشخصات ثبتی: پلاک ثبتی اصلی و فرعی، بخش ثبتی (مثلاً بخش ۱۱ تهران)، قطعه تفکیکی.
- مساحت دقیق: مساحت کل عرصه و اعیان (بنا) به متر مربع.
- حدود اربعه: (در صورت نیاز و برای املاک دارای سند قدیمی) مشخصات اربعه ملک (شمالاً، جنوباً، شرقاً، غرباً).
- کلیه توابع، لواحق، منضمات و منصوبات: ذکر صریح مواردی مانند پارکینگ، انباری، قدرالسهم از مشاعات ساختمان (حیاط، راهروها، آسانسور)، انشعابات اختصاصی (آب، برق، گاز، تلفن) و سایر امکانات و تجهیزات مربوط به ملک.
- وضعیت سند مالکیت: نوع سند (تک برگ، شش دانگ، مشاع، وقفی) و شماره سریال آن.
- ذکر عدم وجود مانع قانونی: اقرار مصالح به عدم وجود هرگونه منع قانونی برای انتقال ملک (مانند در رهن بودن، بازداشت، توقیف، یا دعاوی ملکی).
مال الصلح (عوض صلح)
این بند مشخص می کند که متصالح در ازای صلح ملک چه چیزی به مصالح می دهد:
- مبلغ دقیق: (در صورت نقدی بودن) به ریال و حروف.
- نحوه پرداخت: قید شود که آیا مبلغ نقداً پرداخت شده و مصالح اقرار به دریافت می کند، یا به صورت چک (با ذکر شماره چک، نام بانک، تاریخ و مبلغ) یا اقساط (با تعیین زمان و مبلغ هر قسط).
- بلاعوض بودن: در صورتی که صلح بلاعوض باشد، باید به صراحت ذکر شود که مال الصلح بلاعوض می باشد یا صلح به صورت هبه گونه و بدون دریافت عوض انجام می گردد.
تعهدات و شروط طرفین
این بخش، قلب متن صلح نامه خانه است و باید با دقت فراوان و متناسب با شرایط خاص هر معامله تنظیم شود:
- اسقاط کافه خیارات: این شرط بسیار مهم است و به معنای سلب کلیه حقوق فسخ قرارداد از طرفین (مانند خیار غبن، تدلیس، عیب، شرط و …) است. با درج این شرط، صلح نامه به شدت محکم و غیرقابل فسخ می شود و طرفین تنها با اقاله (توافق دوطرفه بر برهم زدن معامله) می توانند آن را فسخ کنند. فرمول رایج: طرفین کافه خیارات خصوصاً خیار غبن ولو فاحش و افحش و تدلیس را از خود ساقط نمودند. این بند جلوی موارد فسخ صلح نامه ملک را تا حد زیادی می گیرد.
- تعهد به تحویل ملک: مصالح متعهد می شود که ملک را در تاریخ معین (با تعیین زمان و مکان) به متصالح تحویل دهد.
- تعهد به پرداخت هزینه ها: مشخص کردن سهم هر یک از طرفین در پرداخت هزینه های انتقال (مالیات نقل و انتقال، عوارض شهرداری، هزینه های دفترخانه و حق الثبت). در صورت عدم ذکر، طبق عرف و قانون عمل خواهد شد.
- اقرار مصالح به عدم انعقاد معامله قبلی: مصالح اقرار می کند که ملک مورد صلح را قبلاً به شخص دیگری منتقل نکرده و هیچ معامله معارض یا مزاحمی نسبت به آن انجام نداده است.
- ضمانت کشف فساد: در صورت کشف هرگونه عیب یا فساد در معامله یا حقوق ملک، مصالح مسئول و متعهد به جبران خسارات وارده خواهد بود.
- شروط خاص: هرگونه شرط توافقی دیگر که با قوانین آمره و نظم عمومی مخالف نباشد، می تواند در این بخش گنجانده شود. مثال:
- شرط انتفاع مصالح از ملک تا زمان حیات (در صلح عمری).
- شرط پرداخت اقساط وام یا دیون مربوط به ملک توسط متصالح.
- شرط انجام تعمیرات اساسی توسط یکی از طرفین.
تعهدات ناشی از صلح عمری (در صورت لزوم)
در صورتی که صلح عمری باشد، باید جزئیات آن به دقت بیان شود:
- ذکر صریح اینکه منافع (حق استفاده و بهره برداری) از ملک تا زمان حیات مصالح در اختیار اوست.
- تصریح به اینکه پس از فوت مصالح، مالکیت و کلیه منافع به طور کامل به متصالح منتقل می شود.
- نحوه بهره برداری مصالح از منافع ملک در طول حیات (مثلاً حق سکونت، حق اجاره، حق برداشت محصولات).
اقرار به صحت عقل و اراده
برای تاکید بر ارادی بودن معامله، بند زیر می تواند اضافه شود: طرفین این صلح نامه در کمال صحت عقل و سلامت جسمی و روانی و بدون هیچگونه اجبار و اکراهی، با قصد و رضای کامل اقدام به تنظیم و امضای این سند نموده اند.
امضای طرفین، شهود و تاریخ
متن صلح نامه خانه باید با تاریخ دقیق (روز، ماه، سال) و امضای مصالح و متصالح همراه باشد. در صلح نامه های عادی، امضای حداقل دو شاهد با ذکر مشخصات کامل (نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، آدرس) اعتبار سند را افزایش می دهد، هرچند که شهادت شهود در سند عادی نیازمند اثبات است.
نمونه متن های کاربردی صلح نامه خانه
در ادامه، چند نمونه متن صلح نامه خانه برای سناریوهای رایج ارائه می شود. این نمونه ها صرفاً جهت آشنایی مخاطبان با ساختار و محتوای یک صلح نامه است و لازم است برای هر مورد خاص، با مشورت متخصص حقوقی، تغییرات لازم اعمال گردد. استفاده بدون تغییر از این نمونه ها می تواند منجر به مشکلات حقوقی شود.
نمونه 1: متن صلح نامه عادی خانه (انتقال قطعی شش دانگ)
این نمونه برای انتقال قطعی مالکیت یک واحد مسکونی با دریافت عوض معین طراحی شده است. توصیه اکید می شود برای انتقال قطعی املاک، از صلح نامه رسمی استفاده شود.
بسمه تعالی
صلح نامه انتقال قطعی شش دانگ خانه مسکونی
ماده 1: طرفین صلح
- مصالح (صلح کننده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- متصالح (صلح گیرنده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ماده 2: موضوع صلح (مورد مصالحه)
شش دانگ یک باب خانه مسکونی به پلاک ثبتی فرعی …………….. از اصلی …………….. واقع در بخش …………….. ثبتی حوزه …………….. به مساحت تقریبی …………….. متر مربع، دارای سند مالکیت …………….. (مثلاً: تک برگ شش دانگ)، واقع در آدرس: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… به انضمام کلیه توابع، لواحق، منضمات و منصوبات عرفی و قانونی از قبیل امتیازات آب، برق، گاز و تلفن اختصاصی، پارکینگ و انباری به شماره های …………………… و قدرالسهم از مشاعات و مشترکات ساختمان، که به موجب سند مالکیت به شماره سریال ………………….. صادره از اداره ثبت اسناد و املاک …………….. در مالکیت مصالح می باشد.
ماده 3: مال الصلح (عوض صلح)
مبلغ …………………….. ریال (به حروف: ……………………………………. ریال) وجه رایج مملکتی که تماماً نقداً و فی المجلس/طی فقره چک شماره ………………….. بانک ………………….. به تاریخ ………………….. در وجه مصالح تسلیم و مصالح اقرار به دریافت آن می نماید و متصالح نیز اقرار به پرداخت آن دارد.
ماده 4: تعهدات و شروط
- مصالح به موجب این صلح نامه، کلیه حقوق ناشی از مالکیت شش دانگ ملک مورد صلح را به صورت قطعی و بلاعزل به متصالح صلح نموده و هرگونه ادعایی در این خصوص از خود سلب و ساقط می نماید.
- طرفین کافه خیارات از جمله خیار غبن (ولو فاحش و افحش)، تدلیس، عیب، تخلف از وصف و هرگونه خیار دیگر را از خود سلب و ساقط نمودند.
- مصالح اقرار و اذعان می نماید که ملک مورد صلح هیچگونه منع قانونی برای انتقال نداشته، در رهن و توقیف نمی باشد و قبلاً نیز مورد معامله دیگری قرار نگرفته است و در صورت کشف هرگونه فساد یا ادعای معارض، مسئولیت جبران کلیه خسارات وارده بر عهده مصالح خواهد بود.
- مصالح متعهد می گردد ملک مورد صلح را در تاریخ ………………….. به صورت تخلیه کامل و بدون هیچگونه اشغال یا بدهی (قبوض مصرفی تا تاریخ تحویل)، به متصالح تحویل نماید.
- پرداخت کلیه هزینه ها، مالیات و عوارض نقل و انتقال رسمی ملک، بر عهده ………………….. (مثلاً: متصالح/مصالح/به صورت نصف و نصف) می باشد.
- (شرایط خاص دیگر در صورت توافق) ………………………………………………………………………………………..
ماده 5: اقرار به صحت عقل و اراده
طرفین صلح نامه اقرار می نمایند که در کمال صحت عقل و سلامت جسم و روان و با رضایت کامل و بدون هیچگونه اجبار و اکراهی، اقدام به تنظیم و امضای این صلح نامه نموده اند.
ماده 6: نسخ قرارداد
این صلح نامه در ………………….. ماده و ………………….. بند و در دو نسخه کاملاً یکسان و با اعتبار واحد تنظیم گردید که یک نسخه نزد مصالح و یک نسخه نزد متصالح نگهداری می شود.
تاریخ: ……………………………………………..
امضاء مصالح: ……………………………………..
امضاء متصالح: …………………………………….
امضاء شاهد 1: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
امضاء شاهد 2: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
نمونه 2: متن صلح نامه عمری خانه
این نمونه برای انتقال مالکیت خانه به متصالح با حفظ حق انتفاع مصالح تا پایان عمر طراحی شده است. این نوع نمونه قرارداد صلح ملک به ویژه برای تعیین تکلیف ارث کاربرد دارد.
بسمه تعالی
صلح نامه عمری خانه مسکونی
ماده 1: طرفین صلح
- مصالح (صلح کننده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- متصالح (صلح گیرنده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ماده 2: موضوع صلح (مورد مصالحه)
شش دانگ یک باب خانه مسکونی به پلاک ثبتی فرعی …………….. از اصلی …………….. واقع در بخش …………….. ثبتی حوزه …………….. به مساحت تقریبی …………….. متر مربع، دارای سند مالکیت …………….. (مثلاً: تک برگ شش دانگ)، واقع در آدرس: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… به انضمام کلیه توابع، لواحق، منضمات و منصوبات عرفی و قانونی از قبیل امتیازات آب، برق، گاز و تلفن اختصاصی، پارکینگ و انباری به شماره های …………………… و قدرالسهم از مشاعات و مشترکات ساختمان، که به موجب سند مالکیت به شماره سریال ………………….. صادره از اداره ثبت اسناد و املاک …………….. در مالکیت مصالح می باشد.
ماده 3: مال الصلح (عوض صلح)
مبلغ …………………….. ریال (به حروف: ……………………………………. ریال) وجه رایج مملکتی که تماماً نقداً و فی المجلس/طی فقره چک شماره ………………….. بانک ………………….. به تاریخ ………………….. در وجه مصالح تسلیم و مصالح اقرار به دریافت آن می نماید و متصالح نیز اقرار به پرداخت آن دارد. (یا: به صورت بلاعوض)
ماده 4: تعهدات و شروط
- مصالح به موجب این صلح نامه، مالکیت عین شش دانگ ملک فوق الذکر را به صورت قطعی و بلاعزل به متصالح صلح نمود.
- طرفین کافه خیارات از جمله خیار غبن (ولو فاحش و افحش)، تدلیس، عیب، تخلف از وصف و هرگونه خیار دیگر را از خود سلب و ساقط نمودند.
- شرط عمری: مصالح حق انتفاع (حق استفاده و بهره برداری) از منافع شش دانگ ملک مورد صلح را تا زمان حیات خود برای خویش محفوظ می دارد. بدین ترتیب، منافع ملک تا زمانی که مصالح در قید حیات است، در اختیار و تحت تصرف وی خواهد بود و پس از فوت مصالح، حق انتفاع نیز به متصالح منتقل و مالکیت متصالح بر عین و منافع مستقر و محرز خواهد شد.
- مصالح در طول حیات خود می تواند به هر نحو که صلاح بداند از منافع ملک بهره برداری نماید؛ اعم از سکونت شخصی، اجاره دادن به غیر، یا هرگونه تصرف مادی و حقوقی دیگر در منافع، بدون نیاز به کسب رضایت متصالح.
- متصالح اقرار و اذعان می نماید که حق هرگونه ادعا نسبت به منافع ملک در زمان حیات مصالح را از خود سلب نموده و پس از فوت مصالح، حق مالکیت و کلیه منافع ملک به طور کامل به وی منتقل خواهد شد.
- مصالح اقرار و اذعان می نماید که ملک مورد صلح هیچگونه منع قانونی برای انتقال نداشته، در رهن و توقیف نمی باشد و قبلاً نیز مورد معامله دیگری قرار نگرفته است و در صورت کشف هرگونه فساد یا ادعای معارض، مسئولیت جبران کلیه خسارات وارده بر عهده مصالح خواهد بود.
- پرداخت کلیه هزینه ها، مالیات و عوارض نقل و انتقال رسمی ملک، بر عهده ………………….. (مثلاً: متصالح/مصالح/به صورت نصف و نصف) می باشد.
- (شرایط خاص دیگر در صورت توافق) ………………………………………………………………………………………..
ماده 5: اقرار به صحت عقل و اراده
طرفین صلح نامه اقرار می نمایند که در کمال صحت عقل و سلامت جسم و روان و با رضایت کامل و بدون هیچگونه اجبار و اکراهی، با قصد و رضای کامل اقدام به تنظیم و امضای این صلح نامه نموده اند.
ماده 6: نسخ قرارداد
این صلح نامه در ………………….. ماده و ………………….. بند و در دو نسخه کاملاً یکسان و با اعتبار واحد تنظیم گردید که یک نسخه نزد مصالح و یک نسخه نزد متصالح نگهداری می شود.
تاریخ: ……………………………………………..
امضاء مصالح: ……………………………………..
امضاء متصالح: …………………………………….
امضاء شاهد 1: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
امضاء شاهد 2: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
نمونه 3: متن صلح نامه بلاعوض خانه (هبه گونه)
این نمونه برای انتقال خانه بدون دریافت هیچگونه عوضی (هدیه) طراحی شده است. تفاوت آن با هبه در لزوم عقد صلح است و به عنوان یک نمونه صلح نامه بین فرزندان برای خانه نیز کاربرد دارد.
بسمه تعالی
صلح نامه بلاعوض شش دانگ خانه مسکونی
ماده 1: طرفین صلح
- مصالح (صلح کننده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- متصالح (صلح گیرنده):
آقا/خانم ……………………….. فرزند …………………. به شماره شناسنامه …………………….. صادره از …………………….. کد ملی …………………….. تاریخ تولد …………………….. به نشانی: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ماده 2: موضوع صلح (مورد مصالحه)
شش دانگ یک باب خانه مسکونی به پلاک ثبتی فرعی …………….. از اصلی …………….. واقع در بخش …………….. ثبتی حوزه …………….. به مساحت تقریبی …………….. متر مربع، دارای سند مالکیت …………….. (مثلاً: تک برگ شش دانگ)، واقع در آدرس: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… به انضمام کلیه توابع، لواحق، منضمات و منصوبات عرفی و قانونی از قبیل امتیازات آب، برق، گاز و تلفن اختصاصی، پارکینگ و انباری به شماره های …………………… و قدرالسهم از مشاعات و مشترکات ساختمان، که به موجب سند مالکیت به شماره سریال ………………….. صادره از اداره ثبت اسناد و املاک …………….. در مالکیت مصالح می باشد.
ماده 3: مال الصلح (عوض صلح)
با توجه به قرابت/روابط دوستانه و حسن نیت، صلح ملک مورد نظر به صورت بلاعوض و بدون دریافت هیچگونه عوض یا مال الصلحی صورت می پذیرد و متصالح نیز این صلح بلاعوض را قبول و قبض مال الصلح را انجام می دهد.
ماده 4: تعهدات و شروط
- مصالح به موجب این صلح نامه، کلیه حقوق ناشی از مالکیت شش دانگ ملک مورد صلح را به صورت قطعی و بلاعزل و بلاعوض به متصالح صلح نموده و هرگونه ادعایی در این خصوص از خود سلب و ساقط می نماید.
- طرفین کافه خیارات از جمله خیار غبن (ولو فاحش و افحش)، تدلیس، عیب، تخلف از وصف و هرگونه خیار دیگر را از خود سلب و ساقط نمودند.
- مصالح اقرار و اذعان می نماید که ملک مورد صلح هیچگونه منع قانونی برای انتقال نداشته، در رهن و توقیف نمی باشد و قبلاً نیز مورد معامله دیگری قرار نگرفته است و در صورت کشف هرگونه فساد یا ادعای معارض، مسئولیت جبران کلیه خسارات وارده بر عهده مصالح خواهد بود.
- مصالح متعهد می گردد ملک مورد صلح را در تاریخ ………………….. به صورت تخلیه کامل و بدون هیچگونه اشغال یا بدهی (قبوض مصرفی تا تاریخ تحویل)، به متصالح تحویل نماید.
- پرداخت کلیه هزینه ها، مالیات و عوارض نقل و انتقال رسمی ملک، بر عهده ………………….. (مثلاً: متصالح/مصالح/به صورت نصف و نصف) می باشد.
- (شرایط خاص دیگر در صورت توافق) ………………………………………………………………………………………..
ماده 5: اقرار به صحت عقل و اراده
طرفین صلح نامه اقرار می نمایند که در کمال صحت عقل و سلامت جسم و روان و با رضایت کامل و بدون هیچگونه اجبار و اکراهی، با قصد و رضای کامل اقدام به تنظیم و امضای این صلح نامه نموده اند.
ماده 6: نسخ قرارداد
این صلح نامه در ………………….. ماده و ………………….. بند و در دو نسخه کاملاً یکسان و با اعتبار واحد تنظیم گردید که یک نسخه نزد مصالح و یک نسخه نزد متصالح نگهداری می شود.
تاریخ: ……………………………………………..
امضاء مصالح: ……………………………………..
امضاء متصالح: …………………………………….
امضاء شاهد 1: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
امضاء شاهد 2: (نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی) ……………………………………..
نکات مهم برای استفاده از نمونه ها: این نمونه ها صرفاً جهت ارائه ساختار کلی و بندهای معمول در صلح نامه خانه هستند. هر معامله دارای شرایط و جزئیات منحصر به فردی است که نیازمند تنظیم دقیق و اختصاصی متن صلح نامه است. اکیداً توصیه می شود پیش از تنظیم و امضای هرگونه صلح نامه، به ویژه برای املاک، با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص مشورت نمایید. عدم رعایت نکات حقوقی می تواند منجر به ابطال صلح نامه یا بروز اختلافات پیچیده حقوقی در آینده شود.
نتیجه گیری
متن صلح نامه خانه، به عنوان یک ابزار حقوقی انعطاف پذیر و کارآمد، نقش بسزایی در انتقال مالکیت املاک، حل و فصل اختلافات و ساماندهی روابط مالی ایفا می کند. از صلح نامه عمری گرفته تا صلح نامه بلاعوض، هر یک با ویژگی ها و کاربردهای خاص خود، راهگشای بسیاری از مسائل حقوقی و خانوادگی هستند. درک صحیح مفاهیم بنیادین عقد صلح، تفاوت آن با سایر عقود ملکی مانند بیع و هبه، و همچنین آگاهی از مزایا و معایب صلح نامه های عادی در برابر صلح نامه های رسمی، برای هر فردی که قصد تنظیم چنین سندی را دارد، حیاتی است.
با این حال، پیچیدگی های قانونی و ظرایف نگارشی در تنظیم صلح نامه خانه، بر لزوم دقت و وسواس در انتخاب عبارات و شروط تأکید می کند. یک صلح نامه صحیح و معتبر، ضامن آرامش خاطر طرفین و پیشگیری از دعاوی احتمالی در آینده خواهد بود. بنابراین، برای اطمینان از صحت و اعتبار حقوقی صلح نامه و انطباق کامل آن با نیازها و مقاصد شما، مشورت با وکلای متخصص در زمینه قراردادهای ملکی نه تنها توصیه، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است. این اقدام از بروز هرگونه چالش حقوقی در آینده جلوگیری خواهد کرد و اعتبار نمونه قرارداد صلح ملک شما را تضمین می کند.