خلاصه کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع ( نویسنده اسماعیل منصورى لاریجانى )

کتاب «مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع» اثر ارزشمند اسماعیل منصوری لاریجانی، دیدگاهی عمیق و بنیادین به مفهوم امنیت و دفاع ارائه می دهد که فراتر از ابعاد صرفاً نظامی و سیاسی است و به ریشه های هستی شناختی، انسان شناختی و جامعه شناختی این مفاهیم می پردازد. این اثر، نیاز به درک مبانی فکری و معرفت شناختی را برای دستیابی به رویکردهای جامع و پایدار در حوزه امنیت و دفاع برجسته می سازد.

در دنیای پرچالش امروز، که مفهوم امنیت ابعاد گسترده ای یافته و فراتر از مرزهای جغرافیایی و نظامی رفته است، درک عمیق از مبانی نظری و فلسفی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی، اثری پیشرو و بنیادین در این حوزه محسوب می شود که با نگاهی نوین، به تحلیل ریشه های فکری امنیت و دفاع می پردازد. این کتاب با رویکردی معرفت شناختی، مبانی هستی شناسی، انسان شناسی و جامعه شناسی را در ارتباط با امنیت و دفاع بررسی می کند و راهکارهایی را بر پایه آموزه های دینی برای تحقق امنیت پایدار ارائه می دهد. نویسنده، با تکیه بر فلسفه اسلامی و ایرانی، به این پرسش می پردازد که چگونه جهان بینی و شناخت ما از انسان و جامعه، بر تعریف، تبیین و در نهایت، تامین امنیت تاثیر می گذارد. خلاصه تفصیلی حاضر، برای دانشجویان، پژوهشگران، کارشناسان و علاقه مندان به مباحث مطالعات امنیتی، فلسفه، الهیات و روابط بین الملل، منبعی ارزشمند خواهد بود تا با هسته اصلی و استدلال های کلیدی این اثر مرجع، آشنا شوند.

فصل اول: کلیات و مفهوم شناسی امنیت و دفاع

فصل نخست کتاب به تشریح بنیادین ترین مفاهیم در حوزه امنیت و دفاع اختصاص دارد. نویسنده در این بخش، ابتدا به تعریف و تبیین دقیق واژگان «امنیت» و «دفاع» می پردازد و آن ها را نه تنها از منظر لغوی، بلکه در بافت اصطلاحی و با توجه به ابعاد گوناگونشان مورد تحلیل قرار می دهد. امنیت، در این دیدگاه، حالتی از بی خطری و آرامش است که در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی، ملی و بین المللی قابل تصور و بررسی است. این مفهوم فراتر از صرف نبود تهدید نظامی است و شامل امنیت روانی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی نیز می شود.

در ادامه، به مفهوم دفاع پرداخته می شود. دفاع، در نگاه نویسنده، عملی واکنشی و بازدارنده در برابر تهدیدات و هجوم است. تفاوت اساسی میان امنیت و دفاع در این است که امنیت حالتی پایدار و جامع را شامل می شود، در حالی که دفاع بیشتر به معنای اقدام برای حفظ این حالت یا بازگرداندن آن پس از تهدید است. نویسنده تاکید می کند که دفاع تنها به معنای اقدامات نظامی نیست، بلکه شامل دفاع فرهنگی، اقتصادی و حتی فکری نیز می شود.

یکی از نکات محوری این فصل، بررسی نیاز فطری انسان به امنیت است. لاریجانی معتقد است که انسان به صورت ذاتی به دنبال آرامش و امنیت است و این نیاز، ریشه ای عمیق در ساختار وجودی او دارد. این نیاز فطری، محرکی برای تشکیل جوامع، تدوین قوانین و ایجاد سازوکارهای دفاعی بوده است. در همین راستا، ارتباط ناگسستنی میان امنیت و بقا مورد بحث قرار می گیرد؛ به گونه ای که بقای فرد، جامعه و حتی یک نظام سیاسی، بدون تامین حداقل های امنیتی امکان پذیر نخواهد بود.

در پایان این فصل، اشاره ای کوتاه به سیر تحول مفهوم امنیت صورت می گیرد. از گذشته که امنیت عمدتاً در قالب نظامی و حفظ مرزها تعریف می شد، تا امروز که ابعاد گسترده تری نظیر امنیت سایبری، اقتصادی، فرهنگی و حتی زیست محیطی را در بر می گیرد. این تحول نشان می دهد که مبانی معرفت شناسی امنیت باید متناسب با پیچیدگی های جهان معاصر بازنگری و تدوین شوند، رویکردی که کتاب منصورى لاریجانى به شکلی نوآورانه به آن می پردازد و خلاء موجود در ادبیات این حوزه را پر می کند.

فصل دوم: مبانی هستی شناختی امنیت و دفاع

فصل دوم کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع، به بررسی عمیق و بنیادین نقش هستی شناسی در فهم و تامین امنیت می پردازد. نویسنده در این بخش، این ایده محوری را مطرح می کند که دیدگاه ما نسبت به هستی و جهان، به طور مستقیم بر تعریف ما از امنیت، نوع تهدیدات و راهکارهای مقابله با آن ها تأثیر می گذارد. به عبارت دیگر، فلسفه وجودی یک فرد یا جامعه، بنیان های فکری استراتژی های امنیتی آن ها را شکل می دهد.

مهمترین بحث این فصل، ارتباط میان توحید و امنیت است. لاریجانی به تفصیل بیان می کند که چگونه جهان بینی توحیدی، یعنی اعتقاد به خدای یگانه و قادر مطلق، می تواند رویکرد به امنیت و دفاع را متحول سازد. در این دیدگاه، امنیت تنها در دستاوردهای مادی و نظامی خلاصه نمی شود، بلکه به یک امنیت درونی و معنوی نیز اشاره دارد که ریشه در اعتماد به خالق هستی و رعایت قوانین الهی دارد. خداشناسی و شناخت صفات الهی، مبانی فکری عمیقی برای امنیت فراهم می آورد. به عنوان مثال، اعتقاد به عدل الهی می تواند مبنایی برای عدالت اجتماعی و امنیت پایدار در جامعه باشد، چرا که ظلم و بی عدالتی خود از بزرگترین تهدیدات امنیت محسوب می شوند.

امنیت حقیقی، تنها در پرتو فهم توحیدی هستی و ارتباط عمیق با خالق، قابل دستیابی است؛ زیرا منبع اصلی آرامش و اطمینان، از سرچشمه ابدی قدرت و عدالت نشأت می گیرد.

یکی دیگر از نکات کلیدی، تأثیر هدفداری آفرینش بر فلسفه دفاع و امنیت است. اگر آفرینش هدفمند و بر مبنای حکمتی الهی باشد، آنگاه هرگونه انحراف از این مسیر هدفمند، می تواند به عنوان یک تهدید برای وجود انسانی و اجتماعی تلقی شود. در نتیجه، دفاع نه تنها در برابر هجمه های فیزیکی، بلکه در برابر تهدیداتی که هویت و هدف اصلی خلقت را به خطر می اندازند، معنا پیدا می کند. این رویکرد، به ویژه در بستر امنیت از دیدگاه اسلام، اهمیت بسیاری می یابد، زیرا آموزه های دینی به انسان و جهان، معنا و غایتی مشخص می بخشند که تامین امنیت باید در راستای آن قرار گیرد. این فصل، چارچوبی نظری برای درک عمیق تر مفاهیم امنیت و دفاع از منظری متفاوت و بنیادین ارائه می دهد.

فصل سوم: مبانی انسان شناختی امنیت و دفاع

در فصل سوم کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع، نویسنده به تحلیل نقش حیاتی شناخت انسان (انسان شناسی) در تدوین و اجرای استراتژی های امنیتی می پردازد. این فصل بر این فرض بنا شده است که هرگونه تلاش برای تامین امنیت، بدون درک صحیح از ابعاد وجودی انسان، نیازها، ضعف ها و توانایی های او، محکوم به شکست است. انسان و امنیت رابطه ای دوسویه و پیچیده دارند؛ زیرا انسان هم می تواند منشأ تهدید باشد و هم محور تامین امنیت.

انسان شناسی اسلامی، قلب این بخش از کتاب را تشکیل می دهد. منصوری لاریجانی به معرفی ویژگی های انسان از دیدگاه اسلام می پردازد: انسان دارای فطرت الهی، کرامت ذاتی، اختیار و مجموعه ای از نیازهای مادی و معنوی است. فهم این ابعاد، به برنامه ریزان امنیتی کمک می کند تا راهکارهایی را تدوین کنند که نه تنها به جسم و مال انسان، بلکه به روح و روان او نیز امنیت بخشد. کرامت انسانی، به عنوان یک اصل اساسی، ایجاب می کند که در فرایند تامین امنیت، حقوق و ارزش های انسانی مورد تعرض قرار نگیرند.

یکی از مباحث مهم در این فصل، ابعاد روحی و روانی انسان در امنیت است. نویسنده تأکید می کند که سلامت روانی، آرامش درونی و اعتقادات مستحکم، نقش بسیار مهمی در احساس و تامین امنیت فردی و اجتماعی دارند. ناامنی روانی، اضطراب و از دست دادن امید، می توانند به فروپاشی اجتماعی و آسیب پذیری در برابر تهدیدات خارجی منجر شوند. از این رو، مبانی انسان شناختی در امنیت، بر پرورش روحی و فکری افراد جامعه برای ایجاد یک سپر دفاعی درونی تاکید دارد.

در نهایت، این فصل به بررسی تهدیدات انسان شناختی می پردازد. چگونه نادیده گرفتن ابعاد انسانی، سرکوب آزادی های مشروع، نقض کرامت انسانی یا عدم توجه به نیازهای فطری، می تواند به نارضایتی، اعتراض و در نهایت، به تهدیدات امنیتی داخلی و خارجی منجر شود. این نگاه نشان می دهد که امنیت پایدار، تنها با توجه به جامعیت وجودی انسان و تامین نیازهای او در تمامی ابعاد، قابل حصول است و امنیت از دیدگاه اسلام، تمامی این ابعاد را در نظر می گیرد.

فصل چهارم: مبانی جامعه شناختی امنیت و دفاع

فصل چهارم کتاب «مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع»، به بررسی پیوندهای عمیق میان جامعه و امنیت می پردازد. نویسنده در این بخش، تأکید می کند که جامعه و امنیت رابطه ای متقابل و جدایی ناپذیر دارند؛ به طوری که وضعیت هر یک، به شدت تحت تأثیر دیگری قرار می گیرد. امنیت پایدار، تنها در سایه یک جامعه سالم، منسجم و عادل امکان پذیر است، و از سوی دیگر، هرگونه ناامنی، ساختارهای اجتماعی را دچار اختلال می کند.

یکی از مفاهیم محوری این فصل، نقش نظم اجتماعی و همبستگی در ایجاد و حفظ امنیت ملی و داخلی است. منصوری لاریجانی بیان می کند که انسجام اجتماعی، اعتماد متقابل میان افراد و نهادها، و رعایت هنجارهای مشترک، از ارکان اصلی پیشگیری از بحران ها و تأمین امنیت هستند. جامعه ای که دچار تفرقه، گسست و بی نظمی باشد، به آسانی در برابر تهدیدات داخلی و خارجی آسیب پذیر خواهد بود.

در ادامه، عدالت اجتماعی و امنیت به عنوان دو روی یک سکه معرفی می شوند. نویسنده به تفصیل تبیین می کند که چگونه عدالت، نه تنها در توزیع منابع و فرصت ها، بلکه در اجرای قانون و قضاوت، بستر اصلی امنیت پایدار را فراهم می کند. بی عدالتی، تبعیض و شکاف های طبقاتی، می توانند به نارضایتی های عمیق اجتماعی، شورش و در نهایت، به فروپاشی امنیت ملی منجر شوند. بنابراین، تامین عدالت، یکی از ابعاد امنیت ملی در ایران و هر جامعه ای است که به دنبال ثبات است.

فصل چهارم همچنین به نقش نهادهای اجتماعی و امنیت می پردازد. خانواده به عنوان نخستین نهاد اجتماعی، نهادهای آموزشی، رسانه ها، سازمان های دینی و سایر تشکل ها، هر یک در تولید یا تهدید امنیت جامعه نقش دارند. تقویت این نهادها و جهت دهی صحیح آن ها بر اساس ارزش های متعالی، می تواند به استحکام بنیان های امنیتی کمک کند. به عنوان مثال، خانواده می تواند منبع آرامش و امنیت روانی برای افراد باشد و مدارس می توانند با تربیت صحیح، شهروندانی مسئولیت پذیر و متعهد به امنیت جامعه پرورش دهند.

عدالت اجتماعی، نه تنها یک آرمان اخلاقی، بلکه ستون فقرات امنیت پایدار است؛ زیرا ریشه های ناامنی غالباً در بستر بی عدالتی و نابرابری جوانه می زنند.

در پایان این فصل، به راهکارهای جامعه شناختی برای تقویت امنیت با تکیه بر آموزه های دینی اشاره می شود. این راهکارها شامل ترویج فرهنگ همکاری، گذشت، همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی و توجه به حقوق متقابل افراد است که همگی می توانند به افزایش انسجام اجتماعی و در نتیجه، تقویت مبانی امنیت و دفاع کمک کنند. این رویکرد، یک بعد مهم از جامعه شناسی امنیت و دفاع را در چارچوب فکری اسلامی-ایرانی نمایان می سازد.

فصل پنجم: راه کارهای زمینه ساز امنیت فردی و اجتماعی با تکیه بر آموزه های دینی

فصل پنجم کتاب «مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع»، به بخش عملی و کاربردی مباحث گذشته می پردازد. این فصل، تمامی مبانی هستی شناختی، انسان شناختی و جامعه شناختی مطرح شده در فصول قبلی را تلفیق و جمع بندی می کند تا یک چارچوب عملی و مدل جامع برای دستیابی به امنیت پایدار فردی و اجتماعی ارائه دهد. هدف اصلی این بخش، تبدیل نظریه ها و مبانی فلسفی به راهکارهایی قابل اجرا و ملموس است که ریشه در آموزه های دینی و امنیت دارند.

لاریجانی به تفصیل بررسی می کند که چگونه قرآن کریم، سنت نبوی (ص) و سیره معصومین (ع)، راهکارهای عملی و بی بدیلی برای ایجاد و حفظ امنیت در تمامی ابعاد ارائه می دهند. این آموزه ها، صرفاً به بعد نظامی یا سیاسی محدود نمی شوند، بلکه به ابعاد عملی امنیت در زندگی روزمره فردی و اجتماعی نیز می پردازند. به عنوان مثال، آموزه های اسلامی در حوزه اقتصاد (مانند عدالت اقتصادی، پرهیز از ربا و احتکار)، در حوزه فرهنگ (مانند ترویج اخلاق، مدارا و وحدت)، و در حوزه قضایی (مانند اجرای عدالت، قسط و مقابله با ظلم) همگی به صورت مستقیم بر امنیت جامعه تأثیرگذارند.

در این بخش، مفهوم دفاع در اسلام نیز به طور عمیق تر تبیین می شود. نویسنده نشان می دهد که دفاع مشروع در اسلام، تنها به معنای مقابله با هجوم نظامی نیست، بلکه شامل دفاع فرهنگی (حفظ هویت و ارزش ها در برابر تهاجم فرهنگی)، دفاع اقتصادی (استقلال اقتصادی و مقابله با تحریم ها و فشارهای اقتصادی) و دفاع از آبروی فردی و اجتماعی نیز می شود. این دیدگاه، ابعاد گسترده تر خلاصه مبانی معرفت شناسی دفاعی را نمایان می سازد و نشان می دهد که دفاع، یک واکنش جامع و چندوجهی است.

نتیجه گیری نویسنده در این فصل، ارائه چشم انداز نهایی برای دستیابی به امنیتی پایدار و همه جانبه است که بر اساس مبانی معرفت شناختی و دینی شکل گرفته است. این چشم انداز، فراتر از راهکارهای کوتاه مدت و واکنشی است و به دنبال ایجاد یک جامعه امن و عادل از طریق تربیت انسان هایی متعالی و نهادهایی کارآمد است. تاکید بر نقش اخلاق، ایمان و تقوا به عنوان عوامل درونی امنیت، از نکات برجسته این بخش است.

امنیت پایدار، ریشه در عمق وجود انسان و پیوند او با جهان بینی الهی دارد، جایی که آموزه های دینی، چراغ راهی برای زیستن در آرامش و دفاع از کرامت انسان می شوند.

این فصل به خواننده می آموزد که چگونه اصول نظری و اعتقادی، می توانند به برنامه ها و سیاست های عملی تبدیل شوند و راه را برای ایجاد جامعه ای امن، آرام و توسعه یافته هموار سازند. این بخش نشان می دهد که مبانی هستی شناسی امنیت و مبانی انسان شناسی در امنیت، چگونه به راهکارهای عملی و ملموس برای دفاع از منظر دین و تحقق امنیت از دیدگاه اسلام، منجر می شوند.

فصل ششم: تبیین ابعاد گوناگون امنیت ملی از دیدگاه کتاب

فصل ششم کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع، به تبیین دقیق و جامع ابعاد مختلف امنیت ملی می پردازد، اما نه از منظری صرفاً سنتی یا غربی، بلکه با تکیه بر مبانی معرفت شناختی و دینی که در فصول قبلی مطرح شده اند. این فصل، به نوعی جمع بندی و کاربردی سازی نظریات پیشین در سطح کلان «امنیت ملی» است. ابعاد امنیت ملی در ایران، با توجه به پیشینه فکری و فرهنگی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است که نویسنده به آن می پردازد.

لاریجانی بر این باور است که امنیت ملی، تنها در بعد نظامی خلاصه نمی شود، بلکه ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی زیست محیطی را در بر می گیرد و همگی این ابعاد به هم پیوسته و بر یکدیگر تأثیرگذارند.

ابعاد فرهنگی امنیت ملی

امنیت فرهنگی، به معنای حفظ هویت، ارزش ها، باورها و سنت های جامعه در برابر هجمه ها و تغییرات ناخواسته است. نویسنده تاکید می کند که فرهنگ، بنیان اصلی یک ملت است و هرگونه تهدید علیه آن، به طور مستقیم امنیت ملی را به خطر می اندازد. دفاع فرهنگی، شامل تقویت مبانی اعتقادی، ترویج هنر و ادبیات بومی، و مقابله با تهاجم فرهنگی است. این بعد، نقشی محوری در امنیت از دیدگاه اسلام دارد، چرا که دین، ستون فقرات فرهنگ یک ملت اسلامی است.

ابعاد اقتصادی امنیت ملی

امنیت اقتصادی، به معنای توانایی یک کشور در تامین نیازهای مادی شهروندان، حفظ استقلال اقتصادی و مقاومت در برابر فشارهای خارجی است. این بعد شامل مدیریت منابع، توسعه پایدار، و مبارزه با فساد اقتصادی است که همگی به ثبات و آرامش جامعه کمک می کنند. نویسنده راهکارهایی را بر پایه آموزه های دینی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی و عادلانه مطرح می کند که برای مفاهیم امنیت و دفاع در برابر تهدیدات اقتصادی ضروری است.

ابعاد اجتماعی امنیت ملی

امنیت اجتماعی، به معنای حفظ انسجام، همبستگی و نظم درونی جامعه است. عواملی نظیر عدالت اجتماعی، کاهش شکاف طبقاتی، رفع تبعیض، و تقویت نهادهای مدنی در این بعد نقش اساسی دارند. لاریجانی بر این باور است که جامعه ای که در آن عدالت و آرامش اجتماعی حکم فرما باشد، به طور طبیعی از استحکام بیشتری در برابر تهدیدات برخوردار خواهد بود و این از مبانی جامعه شناختی امنیت و دفاع محسوب می شود.

ابعاد سیاسی امنیت ملی

امنیت سیاسی، به معنای حفظ ثبات نظام حاکم، مشروعیت آن و مشارکت مردم در فرایندهای سیاسی است. این بعد شامل مقابله با نفوذ، براندازی و تهدیدات داخلی و خارجی علیه ساختار سیاسی کشور است. نویسنده با نگاهی به فلسفه امنیت از دیدگاه اسلامی، به اهمیت ولایت فقیه و نقش رهبری در تامین این بعد از امنیت اشاره می کند.

ابعاد نظامی و دفاعی امنیت ملی

اگرچه کتاب بر مبانی معرفت شناختی تاکید دارد، اما از اهمیت بعد نظامی و دفاعی غافل نیست. این بعد به توانایی یک کشور در بازدارندگی، مقابله با تجاوز خارجی و حفظ تمامیت ارضی می پردازد. اما در دیدگاه لاریجانی، این توانایی نظامی باید بر مبنای هستی شناسی و انسان شناسی صحیح شکل گیرد؛ یعنی دفاع مشروع و عادلانه که هدف آن حفظ کرامت انسان و عدالت است. این بخش به دفاع از منظر دین می پردازد که در آن، جهاد و دفاع، نه به معنای تجاوز، بلکه به منظور حفظ ارزش ها و دفع ظلم است.

این فصل با بسط و تشریح این ابعاد، رویکردی جامع و چندوجهی به امنیت ملی ارائه می دهد و نشان می دهد که چگونه تمامی این ابعاد، در سایه یک معرفت شناسی امنیت صحیح، به هم پیوسته و در خدمت یکدیگر قرار می گیرند تا امنیتی پایدار و همه جانبه برای ملت فراهم آورند.

فصل هفتم: نتیجه گیری نهایی: ارزش کتاب و چشم انداز آینده

کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع، اثر ارزشمند اسماعیل منصوری لاریجانی، به عنوان یک اثر مرجع و بنیادین در حوزه مطالعات امنیتی و دفاعی، به واقع یک سفر فکری عمیق به ژرفای مفاهیم امنیت و دفاع است. این اثر فراتر از تعاریف سنتی و صرفاً نظامی از امنیت می رود و به ریشه های هستی شناختی، انسان شناختی و جامعه شناختی آن می پردازد، که این رویکرد، نقاط قوت و نوآوری کتاب را تشکیل می دهد.

مرور کلی بر فصول گذشته نشان می دهد که نویسنده چگونه با ظرافت و دقت، از مباحث کلی مفهوم شناسی آغاز کرده و سپس به مبانی هستی شناختی امنیت (نقش توحید و خداشناسی)، مبانی انسان شناختی امنیت (فطرت، کرامت و نیازهای انسانی) و مبانی جامعه شناختی امنیت و دفاع (نظم اجتماعی، عدالت و نقش نهادها) پرداخته است. این تحلیل بنیادین، به خواننده کمک می کند تا درکی عمیق و جامع از پدیده امنیت پیدا کند که صرفاً به لایه های سطحی و ظاهری آن محدود نمی شود.

یکی از دستاوردهای مهم این کتاب، ارائه چارچوبی است که در آن، امنیت از دیدگاه اسلام تبیین می شود. لاریجانی نشان می دهد که آموزه های قرآنی و سنت اهل بیت (ع)، سرشار از راهکارهای عملی و نظری برای ایجاد امنیت پایدار در تمامی ابعاد فردی، اجتماعی و ملی هستند. این رویکرد، به ویژه برای مخاطبان در رشته های الهیات، فقه و فلسفه، ارزشی افزوده دارد و امکان بررسی تطبیقی و بهره گیری از منابع غنی اسلامی را فراهم می آورد.

ارزش افزوده برای مخاطب اصلی این کتاب، در ارائه دیدگاهی جامع و یکپارچه به امنیت است که به مخاطب کمک می کند تا از نگاه های تک بعدی فاصله گرفته و با ابعاد گسترده تر و عمیق تر این مفهوم حیاتی آشنا شود. این خلاصه تفصیلی، به ویژه برای دانشجویان و پژوهشگرانی که به دنبال آشنایی سریع با هسته اصلی این اثر هستند، بسیار کاربردی است و می تواند به عنوان یک معرفی کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع عمل کند که خلاء موجود در محتوای آنلاین را پر می کند.

در نهایت، مطالعه این اثر ارزشمند، نه تنها به درک بهتر چالش های امنیتی امروز کمک می کند، بلکه راهکارهایی را برای ساختن آینده ای امن تر و عادلانه تر بر مبنای فلسفه امنیت و مبانی معرفت شناختی ارائه می دهد. این کتاب، دعوتی است به تفکر عمیق و بنیادین در یکی از اساسی ترین نیازهای بشر.

توصیه نهایی این است که برای بهره مندی حداکثری از تمامی نکات و استدلال های دقیق نویسنده، مطالعه کامل کتاب مبانی معرفت شناسی امنیت و دفاع (نویسنده اسماعیل منصورى لاریجانى) به شدت توصیه می شود. این اثر، بی شک منبعی غنی برای هر پژوهشگر و علاقه مند به حوزه امنیت و دفاع، به ویژه از منظر اسلامی و ایرانی، خواهد بود.