ورق آلوزینک یکی از مقاطع فولادی و به نوعی آلیاژی می باشد که خواص و ویژگی هایی شبیه به فولاد گالوانیزه دارد. ورق آلوزینک در بازار آهن آلات با نام های گالوانوم و زینکالوم نیز شهرت یافته است و در واقع نوعی فولاد گالوانیزه، اما با پوششی متفاوت تر است. همان طور که می دانید ورق های آلیاژی به آن دسته از مقاطعی گفته می شود که در فرآیند تولید آن ها عناصر مختلفی به کار برده شده است.
ورق آلوزنیک نیز با به کارگیری سه عنصر آلیاژی تولید می شود. مقادیر این عناصر در ترکیبات شیمیایی فولاد گالوانوم شامل 55 درصد فلز آلومینیوم، 4 درصد فلز روی و 6 درصد فلز سیلیکون می باشد. روش تولید این محصول نیز شبیه به فولاد گالوانیزه بوده، اما پوشش آن ترکیباتی از فلز روی و آلومینیوم می باشد. البته پس از توضیحات در مورد چیستی فولاد آلوزینک به بررسی تفاوت این محصول با ورق گالوانیزه می پردازیم.
یکی از مهم ترین ویژگی های شیت های آلوزینک یا گالوانوم، مقاومت بسیار بالا در برابر عواملی مانند زنگ زدگی، رطوبت، خوردگی و اکسیداسیون می باشد. علاوه بر این ویژگی که در دنیای فولاد و آهن یکی از مهم ترین دغدغه ها به شمار می آید، این فلز دارای قابلیت جوش کاری بسیار بالا، انعطاف پذیری مناسب و رنگ پذیری بسیار یک دستی می باشد.
در مورد ویژگی مهم این فولاد یعنی مقاومت در برابر خوردگی باید گفت، اصلی ترین نقش در پوشش را فلز آلومینیوم دارد که از لایه زیرین به خوبی محافظت کرده و سبب جلوگیری از خوردگی محصول خواهد شد. در واقع فلز روی نیز در برابر این عوامل مقاوم است، اما ایراد بزرگ آن این است که پس از مدتی خواص خود را از دست داده و سست می شود. سایر مزایای استفاده از ورق آلوزینک شامل موارد زیر است:
- طول عمر بالا
- وزن مناسب با توجه به آلیاژ ورق
- انعطاف پذیری مطلوب تر نسبت به ورق های گالوانیزه
- ابعاد دقیق
ورق های آلوزینک از نظر ابعاد، تنوع کمتری در مقایسه با سایر ورق های فولادی دارند. عرضه این فلزات به دو صورت رول و شیت انجام شده و خریداران ابعاد را به صورت سفارشی به کارشناسان فروش اعلام می کنند. ابعاد رایج شیت های آلوزینک در بازه ضخامتی 5/0 تا 8/0 میلی متر و عرض های 1000 تا 1500 میلی متر قرار دارد. همچنین بر اساس این ابعاد و مزیت های ذکر شده، ورق های گالوانوم در موارد زیر به کار برده می شوند:
- سقف سالن های صنعتی یا سوله ها
- تأسیسات تهویه هوا
- کانال های خنک کننده
- ساخت انواع اگزوز ماشین
- ساخت انواع تانکرهای ذخیره مایعات
- انواع آبگرم کن
- تابلوهای برقی
- تابلوهای راهنمایی و رانندگی
- پروفیل های در و پنجره
تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه
همان طور که اشاره شد، ورق آلوزینک فرآیندی مشابه تولید ورق گالوانیزه را طی می نماید تا به خواص و ویژگی هایی که دارد، برسد. فرآیند تولید ورق گالوانیزه در کشور ما بیشتر به روش غوطه وری گرم می باشد که در آن ورق ها پس از آماده سازی از حوضچه های مذاب حاوی فلز روی به صورت غوطه ور عبور می کنند. اصلی ترین تفاوت ورق آلوزنیک و گالوانیزه نیز در همین پوششی است که در سطح و زیر آن ها بر روی فلز اصلی اعمال می شود. لایه پوششی ورق آلوزینک ترکیبی از روی و آلومینیوم می باشد. وجود آلومینیوم در لایه پوششی، سبب مقاومت بیشتر ورق آلوزینک در مقایسه با فولاد گالوانیزه خواهد شد.
لایه پوششی روی بر سطح فولاد گالوانیزه پس از مدتی خواص اولیه خود را از دست می دهد، اما در مقابل آلومینیوم بر سطح ورق آلوزینک به راحتی از بین نمی رود و سبب افزایش طول عمر محصول نسبت به ورق گالوانیزه می شود؛ در نتیجه مقاومت ورق آلوزینک از گالوانیزه کمتر است.
تفاوت در سطح ظاهری ورق آلوزینک و ورق گالوانیزه نیز یکی از موارد مهم برای تشخیص این دو فلز از یک دیگر است. به طور معمول فولاد گالوانیزه دارای سطحی نقره ای خاکستری می باشد؛ در صورتی که سطح ورق های آلوزینک بسیار یک دست تر و صاف تر می باشد. هر دو محصول برای تولید ورق های شیروانی و رنگی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
از دیگر تفاوت های ورق آلوزینک و گالوانیزه در وزن آن ها می باشد. به طور کلی چگالی فلز روی به صورت تقریبی 13/7 و چگالی آلومینیوم به صورت تقریبی 7/2 گرم بر سانتی متر مکعب است. بیشترین درصد پوشش آلوزینک از آلومینیوم بوده و چون چگالی بسیار کمی دارد، سبب سبک تر شدن وزن محصول نهایی خواهد شد. این در صورتی است که وزن محصولات گالوانیزه به علت داشتن پوشش روی بیشتر است.
آخرین تمایز ورق های آلوزینک و گالوانیزه در ابعاد آن ها به خصوص در ضخامت می باشد؛ زیرا هر دو با عرض های 1000، 1250 و 1500 میلی متر و طول متغیر بین 1500 تا 6000 متر عرضه می شوند. از نظر ضخامت، ورق های آلوزینک بسیار ضخامت کمتر در حدود 5/0 تا 2 میلی متر می باشد. در مقابل ورق های گالوانیزه در بازه ضخامتی 18/0 تا 6 میلی متر تولید و عرضه می شوند.
تمایز ورق آلوزینک و گالوانیزه در کاربرد
حال که با تفاوت های اصلی بین این دو فلز آشنا شدید، بهتر است بدانید تمایز هایی که در فوق ذکر شد، سبب اختلاف قیمت و کاربرد بین محصولات آلوزینک و گالوانیزه شده است. طبیعی است که ورق آلوزینک با داشتن سطح ظاهری صاف تر و یک دست تر برای مواردی به کار رود که سطح ظاهری اهمیت بالایی داشته باشد، اما علاوه بر آن بیشتر مناسب برای مصارفی است که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی می باشد.
با این وجود استفاده از ورق گالوانیزه در برخی صنایع به صرفه تر است؛ زیرا این محصولات با داشتن ضخامت بالاتر، در برابر ضربه و فشار مقاومت بیشتری داشته و انجام عملیات فرمینگ بر روی آن ها نیز سبب سخت تر شدن آن ها در برابر عوامل طبیعی مختلف خواهد شد. لازم به ذکر است این فلزات نیز در برابر خوردگی مقاومت دارند و به همین دلیل در برخی مواردی که نیاز به ضخامت بالا، استحکام بیشتر و مقاومت در برابر خوردگی باشد، از آن ها استفاده می شود.
نتیجه گیری
در نهایت نیز باید گفت ورق های آلوزینک از نظر مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی نسبت به فولاد گالوانیزه برتری داشته و این مورد به علت نوع پوششی است که بر سطح این فلزات وجود دارد. از سوی دیگر تفاوت در خواص و ویژگی های این دو فلز سبب تفاوت در کاربرد ها و در نهایت قیمت خواهد شد.
بهتر است بدانید قیمت ورق های آلوزینک به علت داشتن ترکیبات سخت تر، از فولاد گالوانیزه کمی بیشتر است، اما ضخامت پوشش روی در محصولات گالوانیزه بیشتر بوده و همین موضوع سبب اختلاف کم این دو فلز در قیمت شده است.
با این وجود برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از کارشناسان یک مرکز فروش معتبر راهنمایی های لازم را دریافت کنید؛ زیرا برای موارد صنعتی بیشتر ورق گالوانیزه پیشنهاد می شود و فولاد آلوزینک به علت داشتن بازه ضخامتی محدود بیشتر برای مصارفی به کار برده می شود که از نظر زیبایی ظاهری اهمیت داشته باشند. شرکت آهن اینفو یکی از مراجع تخصصی تأمین انواع ورق های فولادی در کشور بوده و همواره سعی در ارائه بهترین خدمات را به خریداران دارد.