صلح در جهان امروزی – شبکه

مسئله صلح، یکی از آرزوهای مهم و دیرینه بشر در طول تاریخ بوده است که امروزه نیز از مسائل اصلی و اساسی دولتها در عرصه نظام بین الملل می باشد. مهمترین وجه صلح، مربوط به پایداری و عادلانه بودن آن است که همه کشورها بر آن تأکید دارند. اما شناخت و برقراری صلح و پایداری آن، یکی از مهمترین نگرانی های انسان در طی تاریخ بوده است. چرا که جنگ، خصومت و درگیری میان جوامع، از مهمترین ویژگی های زندگی بین المللی بوده است. صلح جهانی متضمن بهبود وضعیت روابط دولت ها و ملت ها و همچنین در روابط بین انسان ها نیز هست.

صلح حق طبیعی بشر است؛ اما صلح جهانی با چالش های جدی مواجه است که یکی از آنها نگرش بدبینانه نسبت به روابط فرهنگ ها و تمدن های ملل مختلف است. شناخت صلح و پردازش ابعاد و مؤلفه های صلحی که در جهان قابل استقرار و پایدارسازی باشد، یکی از اصلی ترین دل مشغولی های بشر در طول تاریخ بوده، چرا که غلبه منازعه و تقابل میان جوامع و ملل، یکی از برجسته ترین خصایص زندگی بین المللی بوده است. صلح جهانی، نه صرفاً ناظر بر صلح در روابط بین دولت ها بلکه متضمن وضعیت بهینه در روابط دولت ها و ملت ها و همچنین در روابط بین انسان ها نیز هست. صلح یک حق بشری است ولی چالش های اساسی در برابر صلح جهانی قرار گرفته است که یکی از آنها نگرش بدبینانه نسبت به روابط فرهنگ ها و تمدن های ملل مختلف جهان می باشد.

حداقل دو رویکرد ایجابی و سلبی در تعریف صلح وجود دارد. رویکرد اسلام نیز معطوف به جنبه سلبی صلح نمی باشد، بلکه صلح واقعی بر آمده از وضعیتی است که در آن حقوق ملت ها رعایت شده و عوامل تهدید صلح از بین برود. وضعیت کنونی نظام بین الملل به گونه ای است که تحقق صلح در آن، به خاطر تهدیدات عمدهای که وجود دارد، ممکن نیست. جمهوری اسلامی ایران به این وضعیت انتقاد داشته و عواملی از قبیل رقابت تسلیحاتی، رقابت قدرت های بزرگ، تروریسم، ظلم، فقر و گرسنگی را، از جمله عوامل تهدید صلح در جهان می داند.

برای تحقق صلح، در دو شاخص عمده باید تحول اساسی صورت پذیرد. تحول در کارگزار انسانی که با تربیت انسان ها و سرمشق قرار گرفتن از تعالیم انبیاء و با ایمان، عدالت و تهذیب انسانها ممکن خواهد شد. تحول دوم در ساختار روابط بین الملل است که با رفع سیستم رقابتی قدرت های بزرگ، احترام به حق حاکمیت ملت ها، توزیع عادلانه امکانات و فرصت های بین المللی صورت می پذیرد. این تحول در سازمان های بین المللی نیز به صورت تحول در رهبری، استقلال سازمان، رفتار و قوانین سازمان های بین المللی، صورت می گیرد. در عین حال از منظر ج.ا.ایران، تحول در کارگزار انسانی مهمترین راهکار دستیابی به صلح پایدار و عادلانه می باشد.

۳۱۱۳۱۱