شرایط خرید اسلحه با مجوز

اخذ مجوز اسلحه در ایران، فرآیندی کاملاً قانونی و تابع مقررات مشخصی است که رعایت دقیق آن برای تمامی متقاضیان الزامی است. این مقاله، راهنمای جامعی برای درک شرایط، مراحل و الزامات قانونی مربوط به خرید، نگهداری و حمل انواع اسلحه های مجاز در جمهوری اسلامی ایران ارائه می دهد.

مدیریت و نظارت بر خرید و نگهداری اسلحه در هر جامعه ای از حساسیت های بالایی برخوردار است و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. قانون گذار با وضع قوانین و مقررات سخت گیرانه، تلاش در جهت حفظ نظم عمومی، امنیت جامعه و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده احتمالی دارد. از این رو، هر شهروندی که به دلایل موجه قانونی، اعم از شکار، فعالیت های ورزشی یا نگهداری اسلحه ارثی، قصد تملک سلاح را دارد، باید تمامی ضوابط و مراحل اداری مربوط به دریافت مجوز را به دقت طی کند. عدم آشنایی با این فرآیندها یا سهل انگاری در رعایت قوانین، می تواند عواقب حقوقی جدی برای افراد به همراه داشته باشد. لذا، آگاهی کامل از تمامی ابعاد این موضوع، نه تنها یک نیاز، بلکه یک مسئولیت قانونی است.

مبانی قانونی خرید و نگهداری اسلحه در ایران

قوانین مربوط به اسلحه و مهمات در ایران، با هدف ایجاد چارچوبی محکم برای کنترل این ابزارها و تضمین امنیت عمومی تدوین شده اند. درک این مبانی، اولین گام برای هر متقاضی خرید اسلحه با مجوز است.

چارچوب حقوقی و تفاوت اسلحه مجاز و غیرمجاز

عمده ترین قانون حاکم بر این حوزه، قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز است که در سال ۱۳۹۰ به تصویب رسیده است. این قانون به تفصیل به تعریف انواع سلاح ها، مهمات و مواد ناریه پرداخته و شرایط نگهداری، حمل، خرید و فروش قانونی و مجازات تخلفات را مشخص می کند. بر اساس این قانون، هرگونه فعالیت در زمینه اسلحه و مهمات بدون مجوز از مراجع ذی صلاح، جرم تلقی شده و دارای مجازات حبس، جریمه نقدی و ضبط اسلحه است.

تفکیک اسلحه مجاز از غیرمجاز، بنیادی ترین اصل در این زمینه است. اسلحه مجاز به سلاحی اطلاق می شود که مطابق با قوانین کشور، پروانه حمل و نگهداری از مراجع قانونی دریافت کرده باشد. در مقابل، اسلحه غیرمجاز شامل هرگونه سلاحی است که بدون رعایت ضوابط قانونی ساخته، وارد، حمل یا نگهداری شود. پیامدهای نگهداری اسلحه غیرمجاز بسیار سنگین است و می تواند شامل حبس های طولانی مدت و جریمه های کلان باشد. بنابراین، اطمینان از مجاز بودن اسلحه و دریافت تمامی مجوزهای لازم پیش از هرگونه اقدام، حیاتی است.

تفکیک پروانه شکار و مجوز حمل و نگهداری اسلحه

یکی از ابهامات رایج برای متقاضیان، تفاوت میان پروانه شکار و مجوز حمل و نگهداری اسلحه است. لازم به ذکر است که این دو، از دو نهاد متفاوت صادر می شوند و هر یک کاربرد خاص خود را دارند:

• پروانه شکار: این پروانه توسط سازمان حفاظت محیط زیست صادر می شود و به دارنده آن اجازه می دهد تا در فصول و مناطق مجاز، اقدام به شکار کند. پروانه شکار، لزوماً به معنای مجوز حمل اسلحه نیست.
• مجوز حمل و نگهداری اسلحه: این مجوز که به جواز اسلحه نیز معروف است، توسط مراجع نظامی و انتظامی ذی ربط (که در ادامه به تفصیل توضیح داده خواهد شد) صادر شده و به دارنده آن اجازه می دهد تا یک یا چند قبضه اسلحه مجاز را نگهداری و حمل نماید. این مجوز مستقل از پروانه شکار است، اما برای اسلحه های شکاری، داشتن پروانه شکار یکی از شروط دریافت آن محسوب می شود.

بر اساس اعلام سخنگوی فراجا، از اول مهرماه ۱۴۰۴، کلیه امور مربوط به صدور و تمدید مجوز سلاح های شکاری، ورزشی و پی سی پی (PCP) برای عموم شهروندان، به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا واگذار شده است. این تغییر، شفافیت و یکپارچگی بیشتری در فرآیند صدور مجوز برای شهروندان به ارمغان می آورد.

انواع اسلحه های قابل خرید با مجوز برای شهروندان عادی

شهروندان عادی در ایران، بسته به نوع فعالیت و شرایط احراز صلاحیت، می توانند برای تملک انواع خاصی از اسلحه ها با مجوز اقدام کنند. شناخت این دسته بندی ها، در انتخاب مسیر صحیح برای اخذ مجوز اهمیت فراوانی دارد.

اسلحه های شکاری

اسلحه های شکاری، رایج ترین نوع سلاح های مجاز برای شهروندان عادی هستند و خود به چند دسته اصلی تقسیم می شوند:

1. تفنگ ساچمه زنی: این نوع تفنگ برای شکار پرندگان و حیوانات کوچک کاربرد دارد. کالیبرهای رایج شامل ۱۲، ۲۰ و ۲۸ است. هر ایرانی مجاز به داشتن یک قبضه تفنگ ساچمه زنی است.
2. تفنگ گلوله زنی: برای شکار پستانداران بزرگ مانند گوزن یا گراز مورد استفاده قرار می گیرد. کالیبرهای متداول شامل ۲۷۰، ۳۰-۰۶، و برنو هستند. داشتن یک قبضه تفنگ گلوله زنی برای هر فرد مجاز است.
3. تفنگ خفیف: این سلاح ها دارای کالیبر کوچک تر (معمولاً زیر ۶ میلی متر) هستند و عمدتاً برای تمرین تیراندازی یا شکار حیوانات بسیار کوچک کاربرد دارند. این نوع تفنگ نیز یک قبضه برای هر فرد مجاز است.

در مجموع، هر فرد واجد شرایط می تواند تا سه قبضه سلاح شکاری (یک ساچمه زنی، یک گلوله زنی و یک خفیف) را با مجوز رسمی تملک و حمل نماید.

اسلحه های ورزشی مجاز

با افزایش علاقه به رشته های تیراندازی ورزشی، نیاز به شناخت اسلحه های ورزشی مجاز نیز رو به افزایش است. یکی از مهم ترین این موارد، تفنگ های PCP (Pre-Charged Pneumatic) هستند. این تفنگ ها با هوای فشرده کار می کنند و بسته به کالیبرشان، ممکن است نیاز به مجوز داشته باشند. تفنگ های PCP با کالیبر ۵.۵ میلی متر و بالاتر، نیاز به مجوز حمل و نگهداری دارند. سایر سلاح های مجاز در رشته های تیراندازی ورزشی، مانند تپانچه ها و تفنگ های بادی با کالیبر پایین تر از ۵.۵، معمولاً نیاز به مجوز حمل خاصی ندارند، اما استفاده از آن ها در اماکن عمومی و خارج از باشگاه های تیراندازی ممنوع است.

اسلحه های ارثی و مراحل قانونی شدن آن ها

مسئله اسلحه های ارثی، یکی از چالش برانگیزترین موارد در این حوزه است. در صورتی که سلاح به ارث رسیده، قبلاً دارای مجوز قانونی و ثبت شده بوده باشد، ورثه می توانند با طی مراحل اداری و حقوقی، نسبت به انتقال مالکیت و دریافت مجوز جدید به نام خود اقدام کنند. این فرآیند مستلزم ارائه گواهی انحصار وراثت و سایر مدارک لازم به مراجع ذی صلاح است.

بسیار مهم است که بدانید سلاح های ارثی که پیش از این هیچ گونه سابقه مجوزی نداشته اند، به هیچ وجه قابل قانونی شدن نیستند. حتی در دوران عفوهای عمومی برای جمع آوری سلاح های غیرمجاز، که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران تنها دو بار اتفاق افتاده است، این عفوها شامل حال سلاح های بدون سابقه مجوز نمی شد و بعید به نظر می رسد در آینده نیز چنین طرح هایی اجرا شود.

بنابراین، ورثه باید در مورد وضعیت قانونی سلاح ارثی خود بسیار دقیق عمل کرده و از هرگونه اقدام غیرقانونی که می تواند منجر به مجازات شود، پرهیز نمایند.

شرایط عمومی و اختصاصی دریافت مجوز خرید اسلحه (۱۴۰۴)

دریافت مجوز خرید اسلحه، مستلزم احراز مجموعه ای از شرایط عمومی و اختصاصی است که متقاضیان باید به دقت آن ها را رعایت کنند. این شرایط برای تضمین صلاحیت و مسئولیت پذیری دارندگان سلاح تدوین شده اند.

شرایط عمومی برای تمامی متقاضیان

تمامی افرادی که قصد دریافت مجوز اسلحه را دارند، باید این شرایط را احراز کنند:

1. تابعیت ایرانی: تنها شهروندان جمهوری اسلامی ایران می توانند برای اخذ مجوز اسلحه اقدام کنند.
2. حداقل ۱۸ سال تمام سن: متقاضیان باید به سن قانونی ۱۸ سال تمام شمسی رسیده باشند.
3. وضعیت نظام وظیفه: برای آقایان، داشتن کارت پایان خدمت سربازی، کارت معافیت دائم (به جز معافیت های خاصی که در ادامه توضیح داده می شود) یا گواهی معتبر اشتغال به تحصیل (برای دانشجویان) الزامی است.
4. گواهی عدم سوءپیشینه کیفری موثر: متقاضی نباید دارای سابقه کیفری موثری باشد که طبق قانون، مانع از تملک سلاح می شود. این موارد شامل جرائمی نظیر قاچاق مواد مخدر، اعتیاد به مواد مخدر، سرقت، شرارت، جنون و اختلالات روانی، تهدید، ارعاب و انتقام جویی، خرید و فروش و نگهداری سلاح و مهمات غیرمجاز است. استعلامات لازم توسط مراجع امنیتی و قضایی انجام می شود.
5. سلامت کامل جسمانی و روانی: ارائه گواهی سلامت از پزشک معتمد نیروهای مسلح الزامی است. این گواهی شامل بررسی سلامت جسمانی و روانی متقاضی است. مواردی مانند معافیت پزشکی اعصاب و روان یا چشم، ممکن است مانع از صدور مجوز شود. همچنین، مسائلی نظیر خالکوبی (تتو) به تنهایی مانع از تایید صلاحیت نمی شود، مگر اینکه در استعلامات امنیتی، نشانه ای از ارتباط با گروه های غیرقانونی یا رفتارهای پرخطر تلقی شود.
6. گذراندن موفقیت آمیز دوره آموزشی تیراندازی: متقاضیان باید دوره آموزشی تیراندازی را در مراکز مورد تایید مراجع ذی صلاح با موفقیت طی کنند. گواهی این دوره ها معمولاً دارای مدت اعتبار مشخصی است. افراد دارای کارت پایان خدمت سربازی تا ۱۰ سال از گذراندن این دوره معاف هستند.

تایید صلاحیت امنیتی و فردی، اصلی ترین بخش فرآیند بررسی است و تمامی اطلاعات و مدارک ارائه شده، توسط نهادهای مربوطه مورد استعلام و راستی آزمایی قرار می گیرد.

شرایط اختصاصی برای اسلحه های شکاری

علاوه بر شرایط عمومی ذکر شده، برای دریافت مجوز اسلحه های شکاری، یک شرط اختصاصی نیز وجود دارد:

• ضرورت دریافت پروانه معتبر شکار: متقاضی باید دارای پروانه شکار معتبر و فعال از سازمان حفاظت محیط زیست باشد. این پروانه نشان دهنده فعالیت قانونی فرد در زمینه شکار است و بدون آن، مجوز حمل و نگهداری سلاح شکاری صادر نخواهد شد.

مراحل گام به گام دریافت مجوز اسلحه و خرید آن (فرآیند کامل)

فرآیند دریافت مجوز اسلحه و خرید آن در ایران، یک روند چند مرحله ای است که نیاز به دقت و پیگیری دارد. در این بخش، به تفصیل به این مراحل می پردازیم.

مرحله اول: اخذ پروانه شکار (در صورت لزوم)

اگر هدف شما از خرید اسلحه، فعالیت های شکاری است، ابتدا باید نسبت به دریافت پروانه شکار اقدام کنید:

1. مراجعه به سازمان حفاظت محیط زیست: برای دریافت پروانه شکار، باید به ادارات کل حفاظت محیط زیست استان محل سکونت خود مراجعه نمایید.
2. مدارک لازم: شامل مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی)، چند قطعه عکس جدید، مدارک وضعیت نظام وظیفه، و فرم درخواست تکمیل شده.
3. شرایط و ضوابط صدور پروانه: سازمان محیط زیست شرایط و سهمیه های سالانه برای شکار را تعیین می کند. ممکن است شامل محدودیت هایی در نوع، تعداد و زمان شکار باشد.
4. پرداخت هزینه های مربوطه: برای صدور پروانه شکار، باید هزینه های مصوب را پرداخت کنید.

بدون داشتن پروانه شکار معتبر، امکان دریافت مجوز حمل و نگهداری اسلحه شکاری وجود ندارد.

مرحله دوم: مراجعه به مراجع صدور مجوز حمل و نگهداری اسلحه

پس از اخذ پروانه شکار (در صورت لزوم) یا برای سایر اسلحه های مجاز، باید به مراجع ذی صلاح برای دریافت مجوز اسلحه مراجعه کنید:

1. شناسایی مراجع ذی صلاح:
   • معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا: از اول مهرماه ۱۴۰۴، این معاونت مسئول صدور و تمدید مجوز سلاح های شکاری، ورزشی و PCP برای عموم مردم است.
   • معاونت اسلحه و مهمات ارتش و سپاه: برای پرسنل شاغل در ارتش و سپاه و بسیجیان (در مورد سپاه)، مراجع داخلی خود این نهادها مسئول صدور مجوز هستند.
2. مدارک مورد نیاز (لیست کامل):
   • مدارک شناسایی (اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی).
   • ۱۲ قطعه عکس سه در چهار رنگی جدید با زمینه سفید.
   • کارت پایان خدمت، معافیت سربازی یا گواهی اشتغال به تحصیل معتبر (برای آقایان).
   • گواهی سلامت کامل جسمانی و روانی از پزشک معتمد نیروهای مسلح.
   • گواهی عدم سوءپیشینه کیفری (قابل دریافت از مراکز پلیس +۱۰ یا دفاتر خدمات قضایی).
   • پروانه شکار معتبر (فقط برای متقاضیان اسلحه شکاری).
   • فرم درخواست تکمیل شده دریافت مجوز.
3. فرآیند بررسی صلاحیت: پس از ارائه مدارک، فرآیند بررسی صلاحیت آغاز می شود. این شامل استعلامات امنیتی، قضایی و محلی برای تایید اطلاعات متقاضی و سوابق وی است. این استعلامات بسیار دقیق بوده و ممکن است زمان بر باشد.
4. مدت زمان تقریبی صدور مجوز: مدت زمان صدور مجوز موقت و دائم می تواند متغیر باشد، اما معمولاً صدور مجوز موقت (معتبر برای نگهداری اسلحه در منزل) چند هفته طول می کشد و مجوز دائم (معمولاً با اعتبار ۳ یا ۵ ساله) طی ۲ تا ۴ ماه صادر می شود. در صورت تاخیر، پیگیری از طریق مراجع مربوطه و شماره پرونده ثبت شده امکان پذیر است.

مرحله سوم: خرید اسلحه از مراکز مجاز

پس از تایید صلاحیت و دریافت مجوز موقت یا دائم، می توانید نسبت به خرید اسلحه اقدام کنید:

1. انتخاب اسلحه: با توجه به نیاز و نوع مجوزی که دریافت کرده اید، اسلحه مورد نظر خود را انتخاب کنید. مشورت با کارشناسان فروشگاه های مجاز می تواند مفید باشد.
2. فروشگاه های مجاز اسلحه و مهمات: خرید اسلحه و مهمات تنها باید از طریق فروشگاه های دارای مجوز رسمی از مراجع ذی صلاح انجام شود. این فروشگاه ها موظف اند تنها به افرادی که دارای مجوز معتبر هستند، سلاح بفروشند.
3. خرید از اشخاص حقیقی: خرید اسلحه از اشخاص حقیقی نیز مجاز است، به شرطی که اسلحه مورد نظر دارای مجوز معتبر باشد و فرآیند انتقال مالکیت آن به صورت قانونی و با نظارت اداره اسلحه و مهمات انجام شود. عدم ثبت انتقال مالکیت، می تواند برای خریدار و فروشنده عواقب حقوقی در پی داشته باشد.
4. تحویل اسلحه: پس از تایید نهایی صلاحیت و صدور مجوز، اسلحه به شما تحویل داده می شود.

مرحله چهارم: دریافت کارت مجوز حمل و نگهداری اسلحه

پس از طی تمامی مراحل و خرید اسلحه، کارت مجوز حمل و نگهداری اسلحه برای شما صادر و تحویل داده می شود:

• مدت اعتبار این مجوز معمولاً ۳ یا ۵ سال است. اطلاعات اسلحه و دارنده آن در سامانه مراجع ذی صلاح ثبت می شود.
• اهمیت نگهداری و حمل اسلحه بر اساس دستورالعمل های ایمنی: دارنده مجوز موظف است اسلحه را در مکانی امن و دور از دسترس کودکان و افراد غیرمجاز نگهداری کند. همچنین، حمل اسلحه در وسایل نقلیه یا در محیط های عمومی باید با رعایت کامل پروتکل های ایمنی (مانند قرار دادن در کاور و جدا کردن مهمات) صورت گیرد.

نکات مهم پس از خرید و دریافت مجوز (مسئولیت ها و مقررات)

داشتن مجوز و تملک اسلحه، مسئولیت های حقوقی و اخلاقی سنگینی را به همراه دارد. پس از دریافت مجوز، رعایت دقیق مقررات و آگاهی از وظایف قانونی، از اهمیت بالایی برخوردار است.

تمدید مجوز اسلحه

مجوز حمل و نگهداری اسلحه، دارای مدت اعتبار مشخصی است که معمولاً ۳ یا ۵ سال می باشد. عدم تمدید به موقع آن، می تواند منجر به غیرمجاز شدن سلاح و پیامدهای حقوقی شود:

1. زمان و نحوه اقدام برای تمدید: توصیه می شود حداقل سه ماه پیش از اتمام اعتبار مجوز، برای تمدید آن اقدام کنید. فرآیند تمدید مشابه فرآیند اخذ مجوز اولیه است و شامل ارائه مدارک شناسایی، گواهی سلامت، گواهی عدم سوءپیشینه و گاهی گذراندن مجدد دوره آموزشی تیراندازی (پس از ۱۰ سال) می شود.
2. مدارک و مراحل تمدید: مدارک لازم شامل اصل مجوز قبلی، مدارک هویتی به روز، عکس جدید، گواهی سلامت و گواهی عدم سوءپیشینه است. پس از ارائه مدارک، استعلامات لازم مجدداً انجام شده و در صورت تایید، مجوز جدید صادر می گردد.
3. پیامدهای عدم تمدید به موقع: در صورت عدم تمدید به موقع، اسلحه از وضعیت قانونی خارج شده و نگهداری آن غیرمجاز تلقی می شود. این امر می تواند منجر به جریمه نقدی، ضبط اسلحه و حتی مجازات حبس شود. در برخی موارد، امکان تمدید با پرداخت جریمه ای معین تا سه ماه پس از اتمام تاریخ اعتبار وجود دارد، اما پس از آن، سلاح قطعاً غیرمجاز خواهد بود.

انتقال مالکیت و واگذاری اسلحه

انتقال مالکیت اسلحه نیز تابع قوانین و محدودیت های خاصی است:

1. شرایط قانونی انتقال: اسلحه را تنها می توان به اشخاصی واگذار کرد که دارای مجوز معتبر برای تملک همان نوع سلاح باشند. واگذاری به شخص فاقد مجوز، به شدت ممنوع است.
2. مراحل اداری در اداره اسلحه و مهمات: هرگونه انتقال مالکیت باید با حضور طرفین (یا نمایندگان قانونی) در اداره اسلحه و مهمات محل سکونت انجام و در سامانه رسمی ثبت شود. این فرآیند شامل تکمیل فرم های مربوطه، ارائه مدارک هویتی و مجوزهای هر دو طرف و پرداخت هزینه های اداری است.
3. محدودیت ها: معمولاً دارنده سلاح تا پایان مدت اعتبار مجوز، حق واگذاری آن را ندارد، مگر در موارد خاص و با تایید مراجع ذی صلاح. این محدودیت برای جلوگیری از سوءاستفاده های احتمالی و تضمین نظارت بر گردش سلاح وضع شده است.
4. عواقب واگذاری به شخص غیرمجاز: واگذاری سلاح به فرد فاقد صلاحیت یا مجوز، جرم محسوب شده و دارنده اصلی مجوز، مسئول هرگونه تخلف یا حادثه ناشی از آن خواهد بود. مجازات شامل حبس، جریمه و ضبط اسلحه است.

مسئولیت ها و ممنوعیت های حمل و استفاده

حمل و استفاده از اسلحه مجاز نیز دارای مسئولیت ها و ممنوعیت های خاصی است که باید به دقت رعایت شود:

1. ممنوعیت حمل در اماکن عمومی و شهری: حمل اسلحه حتی با مجوز، در اماکن عمومی، شهری، وسایل نقلیه عمومی، تجمعات و مناطق حفاظت شده (بدون پروانه شکار مجاز) ممنوع است. حمل اسلحه باید در کاور مخصوص و بدون مهمات و در صندوق عقب خودرو انجام شود.
2. رعایت دستورالعمل های ایمنی: نگهداری اسلحه در منزل باید در گاوصندوق یا مکانی قفل دار و دور از دسترس کودکان انجام شود. مهمات نیز باید به صورت جداگانه و در مکانی امن نگهداری شوند.
3. مسئولیت دارنده مجوز: دارنده مجوز در قبال هرگونه سوءاستفاده، سهل انگاری یا حادثه ناشی از سلاح خود مسئولیت کامل دارد، حتی اگر فرد دیگری از آن استفاده کرده باشد. این مسئولیت شامل جبران خسارات و پاسخگویی کیفری است.

مجازات خرید، فروش و حمل غیرقانونی اسلحه

قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات، مجازات های سنگینی را برای تخلفات مرتبط با اسلحه پیش بینی کرده است. خلاصه ای از این مجازات ها عبارتند از:

• خرید، فروش، ساخت یا قاچاق غیرمجاز: بسته به نوع سلاح (سلاح سرد، گرم سبک، نیمه سنگین، مهمات و غیره)، مجازات می تواند از شش ماه حبس تا حبس ابد و جریمه های نقدی سنگین متفاوت باشد.
• حمل و نگهداری غیرمجاز: حتی نگهداری یک قبضه سلاح غیرمجاز در منزل نیز جرم محسوب شده و دارای مجازات حبس و جریمه نقدی است.
• استفاده غیرمجاز: استفاده از سلاح حتی اگر مجاز باشد، در صورت تخلف از قوانین (مثلاً شلیک در مناطق ممنوعه یا خارج از شرایط شکار)، می تواند منجر به مجازات و ابطال مجوز شود.

توصیه اکید می شود که هرگونه اقدام در زمینه اسلحه، صرفاً از مسیرهای قانونی و با آگاهی کامل از مقررات مربوطه انجام شود تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری گردد.

سوالات متداول

آیا معافیت پزشکی (اعصاب و روان، چشم) مانع دریافت مجوز اسلحه می شود؟

معافیت های پزشکی، به ویژه در بخش اعصاب و روان، می توانند مانعی جدی برای دریافت مجوز اسلحه باشند. در خصوص معافیت چشم، بسته به شدت و نوع مشکل بینایی، ممکن است پس از بررسی توسط کمیسیون پزشکی مورد تأیید نیروهای مسلح، صلاحیت فرد تایید یا رد شود. در هر صورت، تصمیم نهایی بر عهده پزشک معتمد و مراجع ذی صلاح صادرکننده مجوز است که سلامت کامل جسمی و روانی متقاضی را تایید کنند.

آیا خالکوبی (تتو) بر تایید صلاحیت تاثیر دارد؟

خالکوبی به خودی خود مانع از تایید صلاحیت برای دریافت مجوز اسلحه نیست. با این حال، در فرآیند استعلامات امنیتی و بررسی های فردی، اگر خالکوبی ها نشان دهنده ارتباط با گروه های غیرقانونی، علائم افراط گرایانه، یا سوابق خاصی باشند که با امنیت عمومی در تضاد است، ممکن است بر روند تایید صلاحیت تاثیر منفی بگذارد. ملاک اصلی، سوابق و وضعیت رفتاری فرد است، نه صرفاً وجود خالکوبی.

آیا می توان اسلحه بدون مجوز (مانند اسلحه موروثی بدون سابقه مجوز) را قانونی کرد؟

خیر، در حال حاضر و بر اساس قوانین جاری، امکان قانونی کردن اسلحه ای که از ابتدا بدون مجوز بوده و هیچ سابقه ثبتی ندارد (مانند اسلحه موروثی بدون مجوز قبلی)، وجود ندارد. تنها در موارد بسیار محدود و خاص که دولت اقدام به عفو عمومی برای جمع آوری سلاح های غیرمجاز می کرده، فرصت هایی برای قانونی کردن یا تحویل داوطلبانه فراهم می شده است که این طرح ها بسیار نادر بوده و در آینده نیز پیش بینی نمی شود. هرگونه نگهداری سلاح بدون مجوز، جرم محسوب می شود.

مدت زمان واقعی صدور مجوز اسلحه چقدر طول می کشد؟ چگونه می توان پیگیری کرد؟

مدت زمان صدور مجوز اسلحه می تواند متغیر باشد. معمولاً پس از ارائه مدارک و تایید صلاحیت اولیه، یک مجوز موقت (برای نگهداری در منزل) طی چند هفته صادر می شود. صدور مجوز دائم که شامل استعلامات کامل امنیتی و قضایی است، بین ۲ تا ۴ ماه به طول می انجامد و در برخی موارد ممکن است بیشتر هم شود. برای پیگیری، می توانید با شماره پرونده ای که هنگام ثبت درخواست به شما داده شده است، به اداره اسلحه و مهمات مربوطه یا فروشگاهی که از طریق آن اقدام کرده اید، مراجعه کنید.

آیا خانم ها هم می توانند مجوز اسلحه دریافت کنند؟

بله، هیچ محدودیت قانونی برای خانم ها جهت دریافت مجوز اسلحه شکاری یا ورزشی وجود ندارد. خانم ها نیز مانند آقایان، در صورت احراز تمامی شرایط عمومی (تابعیت ایرانی، سن قانونی، عدم سوءپیشینه، سلامت جسمانی و روانی، و گذراندن دوره آموزشی) و شرایط اختصاصی (در صورت نیاز به پروانه شکار)، می توانند برای دریافت مجوز اقدام کنند.

آیا برای تفنگ بادی PCP با کالیبر ۵.۵ و بالاتر مجوز لازم است؟

بله، بر اساس قوانین و مقررات جدید، تفنگ های بادی PCP (Pre-Charged Pneumatic) با کالیبر ۵.۵ میلی متر و بالاتر، نیاز به دریافت مجوز حمل و نگهداری از مراجع ذی صلاح (معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا) دارند. کالیبرهای پایین تر از ۵.۵ میلی متر، معمولاً نیازی به مجوز ندارند، اما حمل و استفاده از آن ها در اماکن عمومی ممنوع است.

آیا می توان اسلحه را صرفاً برای دفاع شخصی تهیه کرد؟

خیر، در قوانین جمهوری اسلامی ایران، به طور کلی مجوزی برای تملک و حمل اسلحه صرفاً با انگیزه «دفاع شخصی» برای شهروندان عادی صادر نمی شود. مجوزها بر اساس دلایلی چون شکار، ورزش تیراندازی یا نگهداری سلاح ارثی (با سابقه مجوز) صادر می گردند. مسئولیت دفاع شخصی در درجه اول بر عهده نیروی انتظامی است و استفاده از سلاح گرم برای دفاع شخصی، حتی در صورت داشتن مجوز، تابع قوانین بسیار سخت گیرانه و شرایط اضطراری خاص است.

نحوه فروش اسلحه ارثی چیست؟

برای فروش اسلحه ارثی که دارای مجوز قبلی بوده، ابتدا باید نسبت به انتقال قانونی مجوز به نام یکی از ورثه واجد شرایط اقدام شود (با ارائه گواهی انحصار وراثت و مدارک لازم به اداره اسلحه و مهمات). پس از انتقال مالکیت و صدور مجوز به نام وراث، فرد دارنده مجوز می تواند با رعایت شرایط و محدودیت های واگذاری (معمولاً پس از گذشت مدت زمان مشخصی از اعتبار مجوز) و با ثبت رسمی انتقال به خریدار واجد شرایط، نسبت به فروش اسلحه اقدام کند.

آیا امکان انتقال جواز از ارگان نظامی (مثلاً ارتش) به ارگان دیگر (مثلاً سپاه) وجود دارد؟

خیر، در حال حاضر امکان انتقال مستقیم و رسمی جواز اسلحه از یک ارگان نظامی به ارگان نظامی دیگر (مانند از ارتش به سپاه) برای یک فرد وجود ندارد. هر ارگان نظامی دارای آیین نامه ها و ضوابط داخلی خود برای صدور مجوز به پرسنل خویش است. در صورت تغییر وضعیت خدمتی، فرد باید مراحل لغو مجوز قبلی و درخواست مجوز جدید از ارگان مربوطه را طی کند.

آیا داشتن سوءپیشینه جزئی یا پرونده دعوا، مانع از دریافت مجوز می شود؟

داشتن سوءپیشینه جزئی یا پرونده دعوا، لزوماً به معنای رد صلاحیت نیست، اما به شدت به نوع و شدت جرم و نتیجه پرونده بستگی دارد. مراجع ذی صلاح، سوابق کیفری متقاضی را به دقت بررسی می کنند. اگر سوءپیشینه مربوط به جرائم خشن، امنیتی، مواد مخدر، یا هرگونه عمل خلاف نظم و امنیت عمومی باشد، قطعاً مانع از صدور مجوز خواهد شد. صرف داشتن یک پرونده دعوای جزئی که منجر به محکومیت موثر کیفری نشده باشد، معمولاً مانع محسوب نمی شود، اما تصمیم نهایی با مراجع استعلام کننده است.

آیا می توان بدون خرید اسلحه، برای دریافت مجوز حمل آن اقدام کرد؟

خیر، برای دریافت مجوز حمل و نگهداری اسلحه، شما باید ابتدا یک اسلحه مشخص را از یک فروشگاه مجاز یا یک شخص دارای مجوز (با رعایت مراحل انتقال) خریداری کرده باشید. مجوز برای یک قبضه اسلحه خاص با شماره سریال مشخص صادر می شود، نه به صورت کلی برای حق حمل اسلحه. در واقع، فرآیند صدور مجوز و خرید اسلحه معمولاً همزمان و در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر پیش می رود.

چه زمانی می توان اسلحه و مجوز آن را به شخص دیگری واگذار کرد؟

به طور معمول، دارنده مجوز اسلحه نمی تواند تا پایان مدت اعتبار مجوز، اسلحه و مجوز آن را به شخص دیگری واگذار کند. این محدودیت با هدف جلوگیری از سوءاستفاده و حفظ نظارت دقیق بر مالکیت سلاح وضع شده است. در برخی موارد خاص و با موافقت مراجع ذی صلاح و طی مراحل اداری مشخص، امکان واگذاری پیش از پایان اعتبار وجود دارد که ممکن است مشمول پرداخت هزینه های اداری یا جریمه نیز بشود. پس از پایان اعتبار و در زمان تمدید، فرصت واگذاری به شخص دیگر با رعایت قوانین فراهم می شود.

جمع بندی

خرید، نگهداری و حمل اسلحه با مجوز در ایران، فرآیندی پیچیده و تابع قوانین دقیق و مستحکمی است که هدف آن حفظ امنیت و نظم عمومی است. آگاهی کامل از تمامی شرایط عمومی و اختصاصی، مراحل گام به گام اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح، و همچنین شناخت مسئولیت ها و ممنوعیت های پس از دریافت مجوز، برای هر متقاضی امری حیاتی است. از تفاوت اسلحه مجاز و غیرمجاز گرفته تا نحوه تمدید مجوز، انتقال مالکیت و پیامدهای تخلف از قوانین، تمامی جنبه ها باید با دقت مورد توجه قرار گیرد. پایبندی به قانون و رعایت پروتکل های ایمنی، نه تنها از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری می کند، بلکه به حفظ امنیت فردی و اجتماعی نیز کمک شایانی می نماید. مسئولیت بزرگ مالکیت قانونی اسلحه، همواره باید در نظر گرفته شود و هرگونه ابهام یا سوال در این زمینه، از طریق مشورت با کارشناسان و مراجع رسمی برطرف گردد.