ثبت نام سامانه تصمیم
ثبت نام سامانه تصمیم
ثبت نام در سامانه تصمیم برای درخواست طلاق، که پیش تر توسط سازمان بهزیستی کشور و به نشانی zaman.behzisti.net فعالیت می کرد، در حال حاضر متوقف شده و کلیه درخواست های جدید طلاق اعم از توافقی، از سوی زوج یا زوجه، می بایست از طریق «سامانه یکپارچه مسیر» ثبت و پیگیری شوند.
فرآیند طلاق یکی از حساس ترین و پیچیده ترین مراحل قانونی است که زوجین ممکن است تجربه کنند. با توجه به ابعاد حقوقی، اجتماعی و روان شناختی آن، نیاز به راهنمایی دقیق و به روز بیش از پیش احساس می شود. در سال های اخیر، سیستم قضایی کشور با همکاری سازمان بهزیستی، تلاش هایی را برای ساماندهی و تسهیل این فرآیند انجام داده است. این تلاش ها منجر به ایجاد پلتفرم هایی برای ارائه مشاوره های اجباری پیش از طلاق شد که با هدف کاهش نرخ طلاق و تلاش برای سازش زوجین طراحی گشته اند. اطلاع از تغییرات و رویه های قانونی و اداری مربوط به ثبت درخواست طلاق، برای جلوگیری از سردرگمی و اتلاف وقت ضروری است. در این مقاله، ضمن پرداختن به پیشینه و نقش سامانه تصمیم، به تفصیل به سامانه جایگزین و فعال، یعنی «سامانه مسیر»، و مراحل گام به گام ثبت درخواست طلاق در آن خواهیم پرداخت.
سامانه تصمیم طلاق چیست و چرا ایجاد شد؟
سامانه تصمیم با آدرس اینترنتی zaman.behzisti.net، پیشگام پلتفرم های آنلاین در حوزه طلاق بود که توسط سازمان بهزیستی کشور راه اندازی شد. نقش اصلی این سامانه، ارائه بستری برای نوبت دهی اینترنتی جهت شرکت در جلسات مشاوره اجباری طلاق بود. هدف از ایجاد این سامانه، بر اساس قانون حمایت از خانواده، کاهش آمار طلاق و فراهم آوردن فرصتی برای سازش میان زوجین پیش از ورود پرونده به چرخه قضایی دادگاه ها بود. سازمان بهزیستی با همکاری قوه قضائیه، مراکز مشاوره را تحت نظارت خود قرار داد تا زوجین با مراجعه به این مراکز، از خدمات مددکاری و روان شناسی بهره مند شوند.
این سامانه برای تمامی انواع درخواست های طلاق شامل طلاق توافقی، طلاق از سوی زوج و طلاق از سوی زوجه کاربرد داشت. فلسفه وجودی سامانه تصمیم بر این اساس استوار بود که بسیاری از اختلافات زناشویی با مداخلات تخصصی و به موقع مشاوران قابل حل هستند و از این طریق می توان از فروپاشی خانواده ها جلوگیری کرد. این گام اولیه برای اجباری کردن مشاوره پیش از طلاق، یکی از مهم ترین اصلاحات در فرآیند دادرسی طلاق در ایران محسوب می شد. با این حال، با گذر زمان و نیاز به یکپارچه سازی خدمات و تسهیل بیشتر فرآیندها، تغییراتی در این ساختار ایجاد شد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
جایگزینی سامانه تصمیم با سامانه مسیر برای ثبت درخواست طلاق
با توجه به لزوم ارتقاء سیستم های الکترونیک و ارائه خدمات یکپارچه قضایی، سامانه تصمیم (zaman.behzisti.net) دیگر برای ثبت درخواست های جدید طلاق فعال نیست. این خبر مهمی برای تمامی افرادی است که قصد آغاز فرآیند طلاق را دارند و ممکن است با نام «سامانه تصمیم» آشنا باشند. در حال حاضر، تمامی مراحل ثبت و پیگیری درخواست طلاق به «سامانه یکپارچه مسیر» منتقل شده است. سامانه مسیر به عنوان جایگزین رسمی و جامع، تمامی خدمات مربوط به ثبت و مدیریت پرونده های طلاق را به صورت متمرکز ارائه می دهد.
این انتقال یکپارچه به سامانه مسیر، دلایل متعددی دارد که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر است:
- یکپارچه سازی و دیجیتالی کردن خدمات قضایی: با توسعه دولت الکترونیک، ضرورت تجمیع خدمات مرتبط با قوه قضائیه در یک بستر واحد بیش از پیش احساس شد.
- تسهیل دسترسی شهروندان: ایجاد یک سامانه جامع به کاربران این امکان را می دهد که بدون نیاز به مراجعه به چندین پلتفرم، تمامی مراحل را در یک جا پیگیری کنند و از سردرگمی و اتلاف وقت جلوگیری شود.
- جلوگیری از موازی کاری: ادغام خدمات در یک سامانه واحد، به رفع تداخلات احتمالی و جلوگیری از اقدامات تکراری کمک می کند و روند رسیدگی را منطقی تر می سازد.
- افزایش شفافیت و سرعت در رسیدگی به پرونده ها: متمرکز شدن اطلاعات و فرآیندها، امکان نظارت بهتر و تسریع در مراحل اداری و قضایی را فراهم می آورد.
بنابراین، برای هرگونه اقدام جدید در خصوص ثبت درخواست طلاق، مراجعه به سامانه مسیر الزامی است و اطلاعات مربوط به سامانه تصمیم تنها جنبه تاریخی دارد.
راهنمای گام به گام ثبت درخواست طلاق در سامانه مسیر (فرآیند فعلی)
با جایگزینی سامانه تصمیم با سامانه یکپارچه مسیر، ضروری است که متقاضیان طلاق با فرآیند جدید آشنا شوند تا بتوانند درخواست خود را به درستی ثبت و پیگیری نمایند. مراحل ثبت درخواست طلاق در سامانه مسیر به شرح زیر است:
۱. ورود به سامانه مسیر
اولین گام برای آغاز فرآیند، ورود به آدرس صحیح و معتبر سامانه مسیر است. متقاضیان باید با مراجعه به این پورتال، به بخش مربوط به ثبت درخواست طلاق مراجعه کنند. لازم به ذکر است که آدرس دقیق سامانه از طریق اطلاعیه های رسمی قوه قضائیه یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی قابل دسترسی است و توصیه می شود از منابع موثق برای یافتن آن استفاده شود.
۲. ایجاد حساب کاربری و احراز هویت
در صورتی که قبلاً در سامانه های قضایی حساب کاربری نداشته اید، باید یک حساب کاربری جدید ایجاد کنید. این مرحله شامل وارد کردن اطلاعات هویتی دقیق مانند کد ملی، تاریخ تولد و شماره تلفن همراه است. ضروری است که شماره تلفن همراه به نام فرد متقاضی باشد تا احراز هویت با موفقیت انجام شود. پس از ثبت اطلاعات اولیه، معمولاً یک کد تایید از طریق پیامک ارسال می شود که برای تکمیل فرآیند احراز هویت لازم است. این مرحله تضمین کننده امنیت و صحت اطلاعات متقاضیان است.
۳. انتخاب نوع درخواست طلاق و تکمیل مشخصات زوجین
پس از ورود به سامانه، متقاضی باید نوع درخواست طلاق خود را مشخص کند:
- طلاق توافقی: در این نوع طلاق، هر دو زوج بر سر جدایی و تمامی مسائل مربوط به آن (مانند حضانت فرزندان، مهریه، نفقه و جهیزیه) به توافق رسیده اند.
- طلاق از طرف زوج: در این حالت، مرد متقاضی طلاق است.
- طلاق از طرف زوجه: در این وضعیت، زن بر اساس شروط ضمن عقد یا دلایل موجه قانونی، درخواست طلاق می دهد.
پس از انتخاب نوع طلاق، تکمیل مشخصات دقیق هر دو زوج (اعم از اطلاعات شناسنامه ای، کد ملی، آدرس و شماره تماس) الزامی است. دقت در ورود اطلاعات در این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا هرگونه اشتباه می تواند فرآیند را به تاخیر اندازد.
۴. انتخاب استان و شهر محل سکونت
در این گام، متقاضیان باید استان و شهر محل سکونت خود را به دقت انتخاب کنند. این انتخاب بسیار مهم است، زیرا سامانه بر اساس آن، مراکز مشاوره و خدمات بهزیستی نزدیک به محل اقامت زوجین را پیشنهاد می دهد. انتخاب صحیح محل سکونت تضمین می کند که ارجاع به مراکز مشاوره با سهولت بیشتری انجام گیرد و زوجین متحمل سختی های تردد نشوند.
۵. انتخاب مرکز مشاوره و نوبت دهی آنلاین
با توجه به محل سکونت انتخاب شده، سامانه لیستی از مراکز مشاوره جامع مراقبت از خانواده تحت نظارت بهزیستی را نمایش می دهد. متقاضیان می توانند بر اساس نزدیکی، ظرفیت یا سایر معیارها، مرکز مورد نظر خود را انتخاب کنند. سپس باید تاریخ و زمان مناسبی را برای شرکت در جلسات مشاوره از طریق تقویم آنلاین سامانه انتخاب و رزرو نمایند. توصیه می شود زوجین زمان هایی را انتخاب کنند که هر دو بتوانند در جلسات مشاوره حضور یابند.
۶. بارگذاری مدارک لازم
برای تکمیل فرآیند ثبت درخواست، بارگذاری اسکن مدارک هویتی و ازدواج الزامی است. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- تصویر شناسنامه زوج و زوجه
- تصویر کارت ملی زوج و زوجه
- تصویر سند ازدواج
در برخی موارد و بسته به نوع طلاق، ممکن است مدارک دیگری نیز مورد نیاز باشد که سامانه به آن اشاره خواهد کرد. اطمینان از کیفیت مناسب اسکن مدارک و خوانا بودن آن ها برای جلوگیری از رد درخواست حیاتی است.
۷. تأیید نهایی اطلاعات و دریافت کد پیگیری
پس از تکمیل تمامی مراحل و بارگذاری مدارک، متقاضیان باید تمامی اطلاعات وارد شده را یک بار دیگر مرور کرده و در صورت اطمینان از صحت آن ها، درخواست خود را نهایی کنند. پس از تایید نهایی، سامانه یک کد پیگیری یا کد رهگیری به متقاضی ارائه می دهد. حفظ و نگهداری این کد پیگیری برای تمامی مراحل بعدی، از جمله پیگیری وضعیت درخواست و مراجعه حضوری، بسیار ضروری است. این کد هویت پرونده شما در سامانه مسیر خواهد بود.
۸. مراجعه حضوری به مرکز مشاوره
پس از دریافت نوبت و کد پیگیری، زوجین باید در تاریخ و ساعت مقرر به مرکز مشاوره انتخاب شده مراجعه حضوری داشته باشند. در این مرحله، همراه داشتن اصل تمامی مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی) و سند ازدواج الزامی است تا هویت زوجین توسط مرکز تایید شود. عدم مراجعه در زمان مقرر ممکن است به منزله انصراف از درخواست تلقی شده و منجر به لغو نوبت شود.
۹. پیگیری مراحل مشاوره و تصمیم گیری
جلسات مشاوره در مراکز جامع مراقبت از خانواده، معمولاً یک فرآیند ۴۵ روزه را شامل می شود. در طول این مدت، مشاوران متخصص تلاش می کنند تا با بررسی ریشه های اختلاف، راهکارهایی برای سازش و حفظ زندگی مشترک ارائه دهند.
قضات بدون طی شدن جلسات مشاوره اجباری و دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق، حکم طلاق صادر نمی کنند. بنابراین، این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است.
در پایان این دوره، یکی از نتایج زیر حاصل خواهد شد:
- سازش: در صورتی که زوجین به توافق برای ادامه زندگی مشترک برسند، پرونده مشاوره بایگانی شده و نیاز به اقدامات قضایی بعدی نخواهد بود.
- عدم سازش: اگر تلاش های مشاوره به سازش منجر نشود، مرکز مشاوره گواهی عدم انصراف از طلاق را صادر می کند. با این گواهی، زوجین می توانند برای ادامه فرآیند طلاق به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست طلاق خود را ثبت نمایند.
آنچه باید درباره سامانه تصمیم سابق (zaman.behzisti.net) بدانید
همان طور که پیش تر اشاره شد، سامانه تصمیم با آدرس zaman.behzisti.net پلتفرم اولیه برای ثبت نوبت مشاوره های طلاق بود. اگرچه این سامانه دیگر برای ثبت درخواست های جدید فعال نیست، اما شناخت آن می تواند به درک بهتر فرآیند فعلی کمک کند و برای افرادی که پیش تر با آن سروکار داشته اند، اطلاعاتی مفید فراهم آورد.
۱. آدرس قدیمی سامانه تصمیم
نشانی اینترنتی zaman.behzisti.net به طور خاص برای نوبت دهی مشاوره های اجباری طلاق توسط سازمان بهزیستی کشور راه اندازی شده بود. این آدرس برای مدتی طولانی، مرجع اصلی برای متقاضیان طلاق جهت آغاز این فرآیند بود.
۲. مراحل ثبت نوبت در سامانه تصمیم (جهت اطلاع تاریخی)
فرآیند ثبت نوبت در سامانه تصمیم، برای درک چگونگی تکامل خدمات الکترونیک قضایی، قابل بررسی است. مراحل کلی آن به شرح زیر بود:
-
متقاضیان با ورود به سایت
zaman.behzisti.net، ابتدا باید استان و سپس شهر محل سکونت خود را از روی نقشه ایران انتخاب می کردند. این مرحله برای ارجاع صحیح به مراکز مشاوره محلی حیاتی بود. - سپس، مشخصات اولیه و هویتی زوج و زوجه، شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره تلفن و تاریخ تولد ثبت می شد.
- در ادامه، متقاضیان می توانستند از میان مراکز مشاوره موجود در شهر انتخابی، یک مرکز را برای نوبت دهی برگزینند.
- پس از انتخاب مرکز، تاریخ و ساعت مناسب برای مراجعه حضوری از طریق تقویم آنلاین سامانه تعیین و تایید می شد.
- در نهایت، یک کد پیگیری به متقاضیان ارائه می شد که برای مراجعه حضوری و پیگیری های بعدی لازم بود.
این مراحل نشان می دهد که سامانه تصمیم، بستری برای آغاز یک فرآیند قانونی مهم را به صورت آنلاین فراهم کرده بود، هرچند که اکنون این مسئولیت به سامانه مسیر محول شده است.
۳. وضعیت درخواست های ثبت شده قبلی در سامانه تصمیم
برای افرادی که درخواست طلاق خود را پیش از انتقال کامل فرآیند به سامانه مسیر، در سامانه تصمیم ثبت کرده بودند، وضعیت به این صورت است که پرونده های در حال پیگیری، معمولاً به صورت دستی یا از طریق هماهنگی های سیستمی بین بهزیستی و قوه قضائیه، به مسیر خود ادامه داده اند. به این معنا که اگر مراحل مشاوره در سامانه تصمیم آغاز شده بود، تا زمان اتمام آن و صدور گواهی عدم سازش یا سازش، فرآیند پیگیری می شد. با این حال، ثبت درخواست های جدید قطعاً از طریق سامانه مسیر صورت می پذیرد و برای اطمینان از وضعیت پرونده های قدیمی، توصیه می شود با دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا مرکز مشاوره ای که نوبت از آن دریافت شده بود، تماس گرفته شود. به طور کلی، پس از یکپارچه سازی کامل، تمامی اقدامات باید از طریق سامانه جدید صورت پذیرد.
لغو درخواست نوبت دهی در سامانه (تصمیم / مسیر)
گاهی اوقات، پس از ثبت درخواست نوبت دهی برای مشاوره طلاق، ممکن است زوجین به هر دلیلی از ادامه فرآیند منصرف شوند یا نیاز به تغییر نوبت داشته باشند. نحوه لغو یا تغییر نوبت در سامانه های مربوطه، یکی از دغدغه های کاربران است.
در خصوص سامانه تصمیم (سابق)، روال بر این بود که در صورت انصراف از پیگیری، نیازی به لغو رسمی درخواست در خود سامانه نبود. به این معنا که عدم مراجعه زوجین به مرکز مشاوره در تاریخ و زمان مقرر، به صورت خودکار به منزله لغو درخواست تلقی می شد. پرونده بدون پیگیری بیشتر، به حالت معلق درآمده یا بسته می شد.
برای سامانه مسیر، که اکنون پلتفرم فعال است، نیز این امکان وجود دارد که در صورت عدم مراجعه در زمان مقرر، نوبت به صورت خودکار لغو گردد. با این حال، با توجه به یکپارچگی بیشتر سامانه مسیر و ماهیت دقیق تر خدمات آن، ممکن است گزینه هایی برای لغو مستقیم نوبت از طریق پنل کاربری نیز در نظر گرفته شده باشد. توصیه می شود قبل از هرگونه اقدامی برای لغو یا تغییر، به بخش «راهنما» یا «پرسش های متداول» در سامانه مسیر مراجعه کرده یا با پشتیبانی سامانه تماس حاصل شود تا از دقیق ترین و به روزترین روش لغو نوبت مطلع شوید. این کار از ایجاد هرگونه ابهام یا ثبت نوبت های سوخته جلوگیری می کند و به مدیریت بهتر زمان مراکز مشاوره کمک می کند.
نکات مهم و ملاحظات کلیدی در فرآیند طلاق و مشاوره ها
فرآیند طلاق و مراحل مشاوره ای که پیش از آن باید طی شود، دارای نکات مهمی است که آگاهی از آن ها می تواند به متقاضیان کمک شایانی کند تا این مسیر را با کمترین چالش طی نمایند.
۱. ضرورت همراه داشتن مدارک شناسایی
هنگام مراجعه حضوری به مراکز مشاوره که از طریق سامانه مسیر نوبت آن را دریافت کرده اید، همراه داشتن اصل مدارک شناسایی از جمله شناسنامه و کارت ملی برای هر دو زوج الزامی است. بدون ارائه این مدارک، مرکز مشاوره قادر به احراز هویت شما و آغاز جلسات نخواهد بود. همچنین، داشتن کپی از سند ازدواج نیز می تواند مفید باشد.
۲. هزینه های خدمات مشاوره
مراکز مشاوره زیر نظر سازمان بهزیستی و قوه قضائیه، معمولاً برای خدمات خود تعرفه های مشخصی دارند. این تعرفه ها ممکن است بسته به شهر محل زندگی، نوع مرکز (دولتی یا خصوصی)، و تعداد جلسات مشاوره متفاوت باشد. متقاضیان باید پیش از آغاز جلسات، از میزان هزینه ها مطلع شوند. این هزینه ها برای پوشش بخشی از خدمات تخصصی ارائه شده توسط مشاوران و مددکاران اجتماعی دریافت می گردد.
۳. مدت زمان فرآیند مشاوره
فرآیند مشاوره ای که به صورت اجباری پیش از طلاق باید طی شود، معمولاً در یک بازه زمانی ۴۵ روزه انجام می گیرد. در این دوره، چندین جلسه مشاوره با هدف شناسایی ریشه های مشکلات و تلاش برای حل آن ها برگزار می شود. طول هر جلسه مشاوره نیز معمولاً حدود ۶۰ دقیقه است. این بازه زمانی، فرصتی را فراهم می آورد تا زوجین با آرامش و تحت نظر متخصصان، در مورد آینده زندگی مشترک خود تصمیم گیری کنند.
۴. نتیجه نهایی جلسات مشاوره
در پایان دوره ۴۵ روزه مشاوره، یکی از دو نتیجه زیر حاصل می شود:
- سازش: اگر زوجین به توافق برای ادامه زندگی و حل مشکلات برسند، مرکز مشاوره پرونده را بایگانی کرده و گواهی سازش صادر می شود.
- عدم سازش و ارجاع به دادگاه: در صورتی که علی رغم تلاش های مشاوران، سازش حاصل نشود، مرکز مشاوره گواهی «عدم انصراف از طلاق» را صادر می کند. با این گواهی، زوجین می توانند به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست طلاق خود را ثبت نمایند.
۵. اجباری بودن مشاوره ها
بر اساس قانون حمایت از خانواده و رویه قضایی کشور، گذراندن جلسات مشاوره پیش از طلاق اجباری است. قضات دادگاه خانواده بدون دریافت گواهی مربوط به طی شدن این مشاوره ها، حکم طلاق صادر نمی کنند. این موضوع با هدف جلوگیری از تصمیم گیری های شتابزده و ناگهانی در مورد طلاق و فراهم آوردن آخرین فرصت برای صلح و سازش، نهادینه شده است. بنابراین، تلاش برای ثبت دادخواست طلاق قبل از طی کردن این مراحل، تنها منجر به اتلاف وقت شده و قاضی نیز در نهایت، زوجین را به مراکز مشاوره ارجاع خواهد داد.
۶. انواع طلاق و ارتباط آن با فرآیند مشاوره
اگرچه فرآیند مشاوره برای همه انواع طلاق (توافقی، از طرف زوج و از طرف زوجه) اجباری است، اما نوع طلاق می تواند بر جزئیات روند قضایی بعدی و حقوق و تکالیف زوجین تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، در طلاق رجعی، مرد در طول مدت عده می تواند به زن رجوع کند، در حالی که در طلاق بائن، چنین حقی وجود ندارد. اطلاعات حاصل از جلسات مشاوره و نوع توافقات یا عدم توافقات، می تواند در تصمیم گیری های قضایی بعدی و نحوه صدور حکم طلاق توسط دادگاه تاثیرگذار باشد.
نتیجه گیری
فرآیند ثبت درخواست طلاق در کشور دستخوش تحولات مهمی شده است. سامانه تصمیم که پیش تر بستری برای نوبت دهی مشاوره های اجباری طلاق بود، اکنون جای خود را به «سامانه یکپارچه مسیر» داده است. این تغییر با هدف یکپارچه سازی، تسهیل دسترسی و افزایش شفافیت در خدمات قضایی صورت گرفته است. آگاهی از این تغییر و آشنایی با مراحل گام به گام ثبت درخواست در سامانه مسیر، برای تمامی متقاضیان طلاق ضروری است.
گذراندن جلسات مشاوره اجباری بهزیستی، مرحله ای حیاتی و قانونی پیش از مراجعه به دادگاه است که می تواند فرصتی برای بازنگری در تصمیم و حتی سازش فراهم آورد. در صورت عدم سازش، گواهی صادره از مراکز مشاوره، مسیر را برای پیگیری قانونی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هموار می کند. با استفاده صحیح و به موقع از سامانه مسیر و طی کردن دقیق مراحل، می توان از اتلاف وقت و سردرگمی جلوگیری کرد و فرآیند طلاق را به شکلی منظم و قانونی طی نمود. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر یا مواجهه با پیچیدگی های حقوقی، توصیه می شود از مشاوره وکلای متخصص در حوزه حقوق خانواده بهره مند شوید.