توسعه نرم افزار هوشمند بومی برای برآورد و تحلیل ریسک زلزله از سوی محققان کشور

به گزارش شبکه نرم افزار Rtx از Rt مشتق شده است؛ این نرم افزار با هدف تحلیل ریسک زلزله در طول دوره دکتری مجتبی محصولی در دانشگاه بریتیش کلمبیا ونکوور کانادا زیر نظر پروفسور ترجه هاوکاس توسعه یافت. توسعه Rt هم اکنون هم در دانشگاه صنعتی شریف با نام Rtx در حال توسعه است.

حمیدرضا نوربالا از محققان این شرکت درگفت وگو با شبکه محصول عرضه شده از سوی این محققان را نرم افزاری به نام RTX دانست و گفت: این نرم افزار ابزاری برای تحلیل خطر ریسک و تاب آوری جامعه است به عبارت دیگر نرم افزار RTX یک برنامه کامپیوتری برای تجزیه و تحلیل قابلیت اطمینان ریسک و تاب آوری با کتابخانه ای از مدل های احتمالی است.

وی با بیان اینکه این نرم افزار در مرکز تحقیقات پایداری و تاب آوری زیرساخت (INSURER) در دانشگاه صنعتی شریف زیر نظر دکتر مجتبی محصولی در حال توسعه است اظهار کرد: این نرم افزار عامل هایی که مسؤول بازیابی هستند را مدل سازی و انتخاب می کند که هر کدام از این عامل ها باید چه رفتاری داشته باشند تا این بازیابی پس از زلزله سریع تر صورت گیرد.

نوربالا با بیان اینکه این نرم افزار شامل زیر ساخت های مختلفی است این زیرساخت ها را شامل زیر ساخت های  ساختمان های شهری زیر ساخت های برق زیر ساخت آبرسانی شبکه ارتباطات توزیع گاز شبکه حمل و نقل سیستم بهداشت و درمان و کسب و کارها عنوان کرد.

وی بخشی از زیر ساخت این نرم افزار را هوشمندسازی مدیریت بحران دانست و گفت: هدف از این ابرپروژه هوشمندسازی مدیریت بحران با تولید ابزارهای پیشرفته برای جمع آوری حداکثری اطلاعات کلیدی از وضعیت جامعه پس از وقوع بلایا و تصمیم سازی بر اساس این اطلاعات برای مدیران بحران است. سازوکار کنونی مدیریت بحران در کشور بر اساس مشاهدات عینی گروه های شناسایی و تصمیمات مبتنی بر تجربه است. برای مثال پس از وقوع زلزله کرمانشاه با قطع سیستم های مخابراتی ارتباط میان اعضای گروه های تعمیر مختل شد و ارتباط میان اعضای گروه توسط سرگروه کل زمانی برقرار می شد که گروه ها به مرiکز اصلی باز می گشتند.

این محقق حوزه مهندسی زلزله با بیان این که ابزارهای هوشمند تولیدشده در این ابرپروژه اطلاعات حیاتی در مورد وضعیت جامعه و زیرساخت های آن را با استفاده از منابع گوناگون و در زمانی کوتاه جمع آوری و پردازش می کنند این منابع  را شامل این موارد دانست: 

* پردازش هوشمند تصاویر ارسالی از پهپاد مجهز به دوربین عکسبرداری برای تشخیص سطح آسیب وارده به ساختمان ها و زیرساخت ها و وقوع سیل و آتش سوزی و حسگر فروسرخ برای تشخیص گرفتارشدگان زیر آوار.
* پردازش هوشمند محتوای شبکه های اجتماعی و خبری برای استخراج اطلاعات در مورد آسیب های وارده زیرساخت ها و تلفات انسانی
پردازش هوشمند سیگنال های حاصل از حسگرهای پیشرفته ازجمله شتاب سنج های نصب شده روی سازه ها و زیرساخت های حیاتی در پاسخ به بحران مانند بیمارستان ها و پل ها برای شناسایی میزان آسیب وارده به آنها
پردازش مشاهدات گزارش شده شهروندان از شدت رویداد خطر آسیب های وارده به ساختمان ها و زیرساخت ها و تلفات انسانی در سامانه جمع سپاری اطلاعات.

وی سامانه سنجش و بهینه سازی تاب آوری شهری را بخش دیگر این نرم افزار دانست و ادامه داد: هدف از این ابرپروژه طراحی و ساخت یک سامانه نرم افزاری برای ارزیابی و بیشینه سازی تاب آوری زیر ساخت های شهری است. این سامانه با شبیه سازی رویدادها از لحظه وقوع خطر تا بازیابی کامل زیرساخت ها تاب آوری شهر را به صورت معیاری کمی محاسبه می کند. در این شبیه سازی شدت وقوع خطر آسیب های وارد شده به زیرساخت ها و پیامدهای گسترده آن به صورت جامع مدل می شوند.

نوربالا خاطرنشان کرد: نمونه هایی از پیامدهایی که در این سامانه مدل می شوند عبارتند از هزینه های تعمیر و جایگزینی تلفات انسانی افت کیفیت زندگی در اثر قطع عضو و یا از دست دادن سرپرست خانواده کاهش ظرفیت درمان مجروحان در بیمارستان ها به دلیل قطع آب و برق بسته شدن راه ها در اثر آسیب پل ها و سقوط آوار و به تبع آن اخلال در عملیات جستجو و نجات زیان کسب وکارها بر اثر قطع شریان های حیاتی شیوع بیماری های عفونی در اثر عدم دسترسی به آب آشامیدنی یا فساد اجساد و اثرات زیست محیطی تولید مصالح برای تعمیر و بازسازی.

به گفته وی پس از شبیه سازی پیامدها فرآیند بازگشت زیرساخت های شهری به وضعیت پیش از حادثه با درنظرگرفتن منابع قابل اختصاص شبیه سازی می شود.

نوربالا با اشاره به پروژه های اجرا شده توسط این نرم افزار خاطر نشان کرد: با سفارش شهرداری شهر تهران بیش از ۲ هزار ساختمان را با بهره گیری از این نرم افزار تحلیل ریسک کردیم و نتایج این ارزیابی نشان داد که به ازای هر ریال هزینه برای مقاوم سازی کاهش ریسک را در پی خواهد داشت.

وی تحلیل ریسک ۷۵۰ پل شهرداری تهران را از دیگر پروژه ها نام برد و گفت: این تحلیل ریسک نه تنها بر اساس آسیب های وارد شده بود بلکه میزان تلفات انسانی ناشی از خرابی پل خسارات وارد شده به خودروها افزایش زمان سفر به واسطه خراب شدن پل ها و فرصت های از دست رفته و خسارت محیط زیستی مدل سازی شد. در پروژه خسارت پل ها و خسارت ساختمان ها مدل سازی های ما نشان داد که هزینه بازسازی یک ساختمان که مقاوم سازی نشده باشد ۲۲ میلیارد تومان است ولی با صرف هزینه ای حدود یک میلیارد تومان برای مقاوم سازی به ۹۰۰ میلیون تومان می رسد.

نوربالا اجرای تحلیل ریسک تولید کربن سیاه برای شرکت ملی را از دیگر طرح های اجرا شده در این مجموعه نام برد و افزود: پروژه دیگری را با سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برای مدل سازی تاب آوری شهر تهران در دستور کار داریم و نتایج این پروژه می تواند سنگ بنایی برای برآورد تاب آوری شهر تهران بعد از زلزله باشد.

وی با اشاره به جایگاه این نرم افزار گفت: تاکنون بیش از ۲۵ مقاله کیو1 با بهره گیری از این نرم افزار تولید شد که نشان دهنده آن است که الگوریتم های این نرم افزار در لبه علم قرار دارد.

این محقق اضافه کرد: برای این تحلیل ها نیاز به فضای محاسباتی زیادی داریم که از این رو این نرم افزار بر روی ابررایانه دانشگاه شریف نصب شده و با تعداد زیادی هسته پردازشی امکان انجام پردازش موازی را برای محققان فراهم کرده است.

انتهای پیام